H2O Actueel

Vijftig jaar geleden werd de Wet verontreiniging oppervlaktewateren (Wvo) van kracht, twintig jaar geleden de Kaderrichtlijn Water (KRW). Voor het Koninklijk Nederlands Waternetwerk was dat aanleiding om een ‘feestboek’ uit te geven, vertelt Herman Havekes, bijzonder hoogleraar publieke organisatie van het (decentrale) waterbeheer aan de Universiteit Utrecht en een van de redactieleden.

Kwetsbare kwelders aan de kust zijn erbij gebaat dat koeien en kleine herbivoren hier grazen. Ook kunstmatig maaien helpt om erosie tegen te gaan, blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ).

De bestrijding van droogte in het hoofdwatersysteem is goed georganiseerd en werkt effectief, is het oordeel van de Algemene Rekenkamer. Moeizamer verloopt de aanpak in regio’s die van grondwater afhankelijk zijn. De Rekenkamer beveelt de minister van Infrastructuur en Waterstaat aan om meer inzicht in ruimtelijke droogtemaatregelen van decentrale overheden te krijgen en waar nodig ondersteuning te bieden. De minister wil dit advies overnemen.

Vewin vindt dat er dringend extra inzet nodig is om de kwaliteit van de drinkwaterbronnen te verbeteren. Het is belangrijk dat deze verbetering prioriteit krijgt in de stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027. Waar nodig moeten aanvullende maatregelen worden genomen.

Boskalis Nederland gaat als aannemer meewerken aan het project Meanderende Maas. Hierbij wordt dijkversterking tussen de Brabantse plaatsen Ravenstein en Lith gecombineerd met verruiming van de rivier en uitbreiding van de natuur.

Er zijn aanwijzingen dat er een grens is aan de veerkracht van rivieren. Uit onderzoek In Australië blijkt dat rivieren die door langdurige droogte zijn aangetast, zich niet kunnen herstellen, zelfs niet nadat de regenval weer normale proporties heeft aangenomen. Dat zou betekenen dat hydrologische droogtes voor onbepaalde tijd kunnen aanhouden na meteorologische droogtes.

Marc Bierkens, hoogleraar Geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht, ontving de prestigieuze European Research Council Advanced Grant. Hij gaat onderzoeken hoeveel grondwater er nog op aarde is en hoeveel daarvan duurzaam en economisch nog gewonnen kan worden.

Vorig najaar ging de campagne Waterbazen van start. Met deze campagne willen de waterschappen het brede publiek bereiken. Doel is informeren over het werk van de waterschappen en het waterbewustzijn onder de mensen vergroten. De komende vier weken vormen de tweede fase van de campagne.

In Vlaanderen stroomt 2,3 procent van het rioolwater ongezuiverd in waterlopen. 123 Vlaamse waterzuiveringsinstallaties draaien op maximaal 75 procent van de capaciteit. 

Waterschap Limburg zet integriteit hoog op de agenda. Aanleiding is een omstreden grondtransactie in het project Loobeekdal. Een integriteitscommissie oordeelde dat de deal uit 2016 ‘conform de toen geldende regels’ is afgehandeld, maar dagelijks en algemeen bestuur worstelen met ‘bestuurlijk ongemak’, zo bleek in een urenlang online beraad deze week. Om uit de crisis te komen wil het bestuur het integriteitsbeleid aanscherpen. Het waterschap krijgt ook een eigen meldpunt integriteit. 

De Europese Commissie heeft het EU-actieplan ‘Verontreiniging van lucht, water en bodem naar nul’ goedgekeurd. Het plan geldt als leidraad voor de realisering van de Green Deal. Met het actieplan zet de Commissie in op bundeling en waar nodig verbetering van bestaande beleidsmaatregelen. Dat geldt ook voor water- en mariene wetgeving, zoals de Kaderrichtlijn Water, die met ‘een striktere uitvoering’ moet leiden tot schone aquatische ecosystemen.

De doelen van de Kaderrichtlijn Water zullen in 2027 niet overal worden gehaald, meldt minister Cora van Nieuwenhuizen. Wel vindt zij dat de waterkwaliteit de afgelopen jaren duidelijk is verbeterd. Deze ontwikkeling zet zich door.

Bagger wordt steeds meer gezien als een interessant afvalmateriaal dat kan worden hergebruikt in diverse toepassingen. Maar is het ook mogelijk om met zeer sterke zetstenen van baggerspecie een dijk te beschermen? Waterschap Scheldestromen wil dat uit gaan testen op een zeedijk.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ziet geen aanleiding de financiering van de drinkwaterbedrijven fundamenteel anders te organiseren of reguleren. Met een aantal aanpassingen in de huidige structuur kunnen de drinkwaterbedrijven voldoende financiering regelen voor de fors oplopende investeringen de komende jaren, aldus ILT. Uit een reactienota blijkt dat de drinkwaterbedrijven zeer kritisch zijn over deze conclusies.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam staan een jaar lang volop in de schijnwerpers in Ode aan de Hollandse Waterlinies. In een reeks van activiteiten worden onder meer het verleden, het heden en de toekomst van water belicht.

De vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers in de waterbouwsector hebben overeenstemming bereikt over aanpassing van de arbeidsvoorwaarden. Het loon gaat met 2,5 procent omhoog en er komt een nieuwe bedrijfstakpensioenregeling. De cao-afspraken zijn van toepassing voor ruim 2.500 werknemers, als zij in Nederland werkzaam zijn.

Boorbedrijven houden zich bij de aanleg van gesloten bodemenergiesystemen niet aan de regels om de bodem te beschermen. Als niet de juiste technieken en middelen worden gebruikt, raken bodem, grondwater en de strategische drinkwatervoorraden verontreinigd. Dat stelt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in een zogeheten signaalrapportage. Ze wil dat boorbedrijven zorgvuldiger gaan werken en dat omgevingsdiensten en gemeenten het toezicht verbeteren.

De gemeente Rotterdam en Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard gaan dit najaar een miljoen kilo gemodificeerde klei inzetten om blauwalgen in de Kralingse Plas te bestrijden. De stort maakt deel uit van een pakket van 10 maatregelen.

In het zuidwesten van Bangladesh zijn grote gebieden ingepolderd. De bodem van de polders daalt en de zeespiegel stijgt. Nieuw onderzoek laat zien dat het gecontroleerd laten overstromen van de polders kan helpen de bodem te verhogen.

Een consortium van zes bedrijven en instellingen onderzoekt of het mogelijk is om biobased en biologisch afbreekbare verpakkingen voor waterleidingelementen te maken. Dat zou zowel milieu- als tijdwinst opleveren. Het initiatief wordt ondersteund met subsidie van de provincie Zeeland.