H2O Actueel

Toenemende droogte en hittegolven zorgen wereldwijd voor een verslechtering van de waterkwaliteit in ruim twee derde van de rivieren. In iets mindere mate geldt dit ook voor extreme neerslag en overstromingen. Verder hebben veranderingen in het klimaat op de lange termijn een flinke impact op de waterkwaliteit in een meerderheid van de rivieren. Dit blijkt uit internationaal onderzoek.

Het Britse Office for Environmental Protection zegt dat de regering en regelgevende instanties in Engeland mogelijk de wet hebben overtreden door toe te staan dat waterbedrijven vaker ongezuiverd rioolwater lozen in waterlopen dan volgens de wet mag. De nieuwe milieuwaakhond wil dat de regels worden nageleefd en zal zich zonodig inzetten om ze te verbeteren.

Het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft een online meldpunt geopend waarop mensen kunnen aangeven dat ze een rivierkreeft hebben waargenomen. Het hoogheemraadschap hoopt zo informatie te krijgen die het kan gebruiken om verdere verspreiding van de uitheemse diersoort tegen te gaan.

Vissers vangen op zee ook beschermde soorten van zeedieren zoals dolfijnen, roggen en schildpadden. Met het nieuwe Europese LIFE-project CIBBRiNA willen 45 organisaties uit dertien landen waaronder Nederland deze ongewenste bijvangst structureel verminderen. Zij gaan maatregelen voor een gecoördineerde aanpak nemen en de monitoring verbeteren.

De waterkwaliteit van de Maas gaat achteruit door lozingen van schadelijke stoffen. Tegelijkertijd stroomt er steeds vaker minder water door de rivier door het veranderende klimaat. Daardoor worden verontreinigende stoffen in het water minder verdund. Dit blijkt uit het jaarrapport 2022 van RIWA Maas. "Dit zet de drinkwatervoorziening van 7 miljoen mensen onder druk."

‘Klimaatverandering verergert de zaak, maar het toenemende gebrek aan water is vooral het gevolg van verkeerd waterbeheer’, dat is het belangrijkste punt uit een nieuw onderzoek van het Wereld Natuur Fonds. ’Mensen en natuur leiden nu al onder waterschaarste, als beleidsmakers niet snel ingrijpen is het te laat.’

De hoogwatergeul tussen Veessen en Wapenveld langs de IJssel is - opnieuw - in beeld bij plannenmakers voor nieuwe riviernatuur. Dit voornemen wekt argwaan bij bewoners van de streek, die wijzen op de toezegging van de overheid dat het gebied een landbouwbestemming zou houden.

Het PHA2USE project (productie plasticvervanger uit rwzi slib) staat op de shortlist van de verkiezing van de beste overheidsinnnovatie van 2023. Er zijn tien overheidsinnovaties geselecteerd voor de tweede ronde. Op 22 september worden de drie finalisten bekendgemaakt, waarna op 28 november één van deze drie gekroond wordt tot ‘Beste Overheidsinnovatie van het Jaar 2023’.

Acht natuur- en milieuorganisaties uit het noorden roepen provincies, waterschappen en drinkwaterbedrijven op om een Wateragenda voor Noord-Nederland te maken. Doel van de agenda moet zijn te komen tot ‘een toekomstbestendig, duurzaam watersysteem dat flexibel genoeg is om klimaatverandering op te vangen en tegelijkertijd te voorzien in de waterbehoefte van burgers, bedrijven en natuur’.

De grenzen van het water- en bodemsysteem van de Heuvelrug, het Gooi en de Vechtstreek zijn in zicht. Zeven partijen uit het gebied, waaronder het waterschap en de drinkwaterbedrijven, hebben daarom de handen ineengeslagen en als eerste een onderzoek uitgevoerd naar ‘oplossingsrichtingen’.

Na een groeispurt vorig jaar is het zeegrasveld bij Griend in de Waddenzee dit jaar opnieuw flink uitgebreid. Ook Ameland als nieuwe locaties lijkt kansrijk, zo blijkt uit de eerste metingen. In de Zuidwestelijke Delta werd in het Grevelingenmeer voor het eerst succes geboekt.

Meer dan 37.000 planten- en diersoorten zijn door menselijke activiteiten verspreid in delen van de wereld waar ze oorspronkelijk niet voorkwamen. Daarvan vormen er ruim 3.500 een groot risico, volgens een rapport van het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES). Deze invasieve exoten zijn wereldwijd erg schadelijk voor natuur, economie, voedselzekerheid en volksgezondheid.

Diona de Jager (18), Elle Raven (18) en Femke Kruisselbrink (17) onderzochten op Wetsus in Leeuwarden de mogelijkheid om toiletpapier te ontwikkelen dat medicijnresten bindt. De gymnasiumstudenten verdienden er een reis mee om deel te nemen aan de uitreiking van de Stockholm Junior Water Prize. “Dit hadden we nooit verwacht”, zegt Elle Raven.

De bouw van de nieuwe zuivering in Vlaardingen is weer een stap dichterbij. De gemeente en Hoogheemraadschap van Delfland hebben conceptafspraken gemaakt over de bouw en inrichting van de nieuwe De Groote Lucht op bedrijventerrein Vergulde Hand West. Deze betreffen onder meer de emissie van geur en geluid, aspecten van de nieuwe awzi die onder omwonenden weerstand opriepen tegen de bouw.

Het strand van Ameland heeft er deze zomer ruim 3 miljoen kubieke meter zand bijgekregen. Daarmee is het Waddeneiland voor de komende jaren weer goed beschermd tegen de zee. Rijkswaterstaat gaat nu aan de slag op Vlieland.

Een hondentoilet in de stad Nijmegen. Een boomperkje in centrum Zwolle. Het landbouwmeetnet voor grondwater in Nederland kent rare meetlocaties. Onderzoeker Geesje Rotgers van de Stichting Agrifacts toont ze in een zaal in Bunnik, waar landbouw en waterschappen elkaar op uitnodiging van de stichting treffen om te praten over de kwaliteit van water. Daar gaat het niet goed mee. Maar op de monitoring van de waterkwaliteit is ook veel aan te merken, stelt Rotgers.

In het Nederlandse deel van de Rijn overschreden vorig jaar meer dan zestig stoffen de streefwaarden uit het European River Memorandum. Dat blijkt uit het jaarrapport 2022 van RIWA-Rijn. “Door de jaren heen neemt de zuiveringsopgave van de drinkwaterbedrijven eigenlijk alleen maar toe in plaats van af, zoals de bedoeling is van de Kaderrichtlijn Water.”

Hoe kan het probleem van plastics in het water van de Rijn-Maasdelta het beste worden getackeld? Daarvoor is nog veel kennis nodig. Binnen het Living Lab Plasticvrije Rijn-Maasdelta wordt de komende drie jaar toegewerkt naar een concrete aanpak.

Rijkswaterstaat laat in de uiterwaarden van de grote rivieren alle bomen in de buurt van fiets- en wandelpaden controleren op veiligheid voor mensen. Als er risico is op het afbreken van takken of het omvallen van bomen, volgt kap. 

Wie betaalt hoeveel waterschapsbelasting? Die vraag houdt de gemoederen bij waterschap Brabantse Delta al enige tijd bezig. Een eerste bestuursvoorstel kon op felle kritiek van de oppositie rekenen. Nu wordt de inspraakprocedure gestopt. ‘Niet vanwege de kritiek van oppositiepartijen, maar vanwege fouten in de gebruikte berekening.’