H2O Actueel

Door klimaatverandering en natuurrampen vielen er in 2022 wereldwijd ongeveer 31.300 dodelijke slachtoffers en bedroeg de economische schade 313 miljard dollar. In Europa ging het om 50 miljard dollar. Hoewel in dit werelddeel Eunice de duurste windstorm was sinds 2010, werd er aanzienlijk meer schade veroorzaakt door droogte. Bijna twintigduizend mensen overleden in Europa als gevolg van hittegolven.

Water is te goedkoop om echt te kunnen investeren in maatregelen voor een circulaire waterketen. Ook ontbreekt een gevoel van urgentie omdat het huidige systeem efficiënt werkt. Dat constateerden de deelnemers aan een door de waterschappen georganiseerde tafelsessie tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie. Zij kwamen ook met een oplossing: zorg voor een eerlijke prijs van water waarin de impact op milieu en klimaat is meegenomen. Volgens vicevoorzitter Sander Mager van de Unie van Waterschappen mogen waterschappen wel meer hun nek uitsteken bij circulaire oplossingen.

Het is Natuurmonumenten en ARK niet gelukt om een stokje te steken voor aanscherping van de kapregels van Rijkswaterstaat voor riviernatuur langs de Grensmaas. Ze krijgen geen gelijk van de rechter.

Tijdens de waterschapsverkiezingen van 15 maart is er ruime keuze voor stemmers, want bij bijna alle waterschappen strijden meer dan tien partijen voor zetels in het algemeen bestuur. Waterschap Limburg spant de kroon met 18 partijen. De 21 waterschappen houden een gezamenlijke campagne om kiesgerechtigden te stimuleren naar de stembus te gaan. Er is nu een stemhulp beschikbaar.

Op de 15e edtie van Aqua NL organiseert de Water Zuiveringen Alliantie (WZA), bestaande uit Mobilis, Croonwolter&dros, RWB, TAUW en Sweco, een driedaags mini-symposium. Ernst Oosterveld, business ontwikkelaar van de WZA, licht een paar highlights uit het programma toe. “Met dit symposium willen we de bezoeker bekend maken met ons werk als onafhankelijke systeemintegrator.”

Waterbedrijf Vitens gaat een toets invoeren alvorens zakelijke gebruikers aangesloten kunnen worden op het waternet. Het waterbedrijf wil weten of de zakelijke gebruikers echt wel drinkwater nodig hebben in hun processen en of de afnemer zich maximaal inzet voor waterbesparing. In een nieuw convenant met de provincie Overijssel werd dit toetsingskader ook meegenomen.

Aan welke eisen moet stadswater voldoen? En welke functies kan dit type water vervullen? In haar proefschrift onderzocht Suzanne van der Meulen deze vragen en creëerde een nieuw beoordelingskader voor de functionele kwaliteit van stedelijk oppervlaktewater.

De vrees onder Nederlanders neemt toe om getroffen te worden door rampen, zoals dijkdoorbraken, overstromingen vanuit zee en droogte. Bijna één op de drie Nederlanders denkt dat ons land over 100 jaar onbewoonbaar is. Maar is het ook zo dat veel Nederlanders nog onvoldoende waterbewust zijn.

Hoogheemraadschap van Rijnland gaat verplichte klimaatbestendige regels opleggen bij de ontwikkeling van nieuwe grote gebiedsprojecten. Het hoogheemraadschap loopt daarmee vooruit op het nieuwe beleidsprincipe 'water en bodem sturend', dat het kabinet landelijk wil invoeren bij ruimtelijke ordeningsprojecten. Dat Rijnland in eigen werkgebied het voortouw neemt, trekt veel belangstelling van ander waterschappen, zegt dagelijks bestuurder Marco Kastelein.

De overstromingen in Limburg en de extreme neerslag in Noord-Holland in 2021 zijn voor drie waterschappen en het KNMI aanleiding om intensief te gaan samenwerken. Ze willen dat er in 2025 een Early Warning Centre (EWC) staat, dat het mogelijk maakt om tijdig maatregelen te kunnen nemen.

Wereldwijd woont een belangrijk deel van de bevolking in rivierdelta’s. Uit onderzoek van onder andere de Universiteit Utrecht (UU) blijkt dat slechts 17 procent daarvan is beschermd tegen overstromingen. Meer dan 100 miljoen mensen wonen in gebieden die niet bedijkt zijn.

Het Nederlandse deel van de Maas is sterker verontreinigd met poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) dan het Belgische deel, blijkt uit onderzoek van KWR in opdracht van Vewin. Volgens de vereniging van waterbedrijven moeten daarom juist ook binnen Nederland PFAS-lozingen aan banden worden gelegd.

De weerzin tegen lozing van ongezuiverd afvalwater in rivieren en zee in Engeland is nu zo groot dat lokale politici en actievoerders in regio’s als Oxfordshire, de Cotswolds en Cumbria bepleiten dat nieuwe woningen pas bewoond worden als de zuiveringsinstallaties zijn aangepast en de verwerking van extra afvalwater aankunnen.

Omdat de Watersnoodramp in het zuidwesten van Nederland zeventig jaar geleden plaatsvond, is hiervoor in dit herdenkingsjaar nog meer aandacht dan anders al het geval is. In de vele activiteiten en publicaties wordt niet alleen stilgestaan bij de vreselijke gevolgen van de ramp, maar tevens gewezen op de noodzaak van blijvende aandacht voor waterveiligheid.

De eerste schop is de grond ingegaan voor de demonstratie-installatie van slibverwerkingstechniek Torwash op rioolwaterzuivering Land van Cuijk van waterschap Aa en Maas. Dat markeert de start van dit project waarbij duurtesten met drie soorten slib zullen worden uitgevoerd. Het is daarnaast de bedoeling om in 2024 een installatie op volledige schaal te ontwerpen.

Drie projecten in Limburg hebben een Europese subsidie van in totaal ruim 4 miljoen euro gekregen: Waterbloem & Neer, Ysselsteyn en Meerselsepeel-Kempensberg. Zij dragen bij aan het verbeteren van waterkwaliteit en het tegengaan van droogte en wateroverlast.

De populaire medicijnen carbamazepine en oxazepam komen in oppervlaktewater regelmatig in te hoge concentraties voor en dat is een risico voor het waterleven. Zij worden vooral door huishoudens op het riool geloosd. Dit blijkt uit het eerste systematische onderzoek naar de aanwezigheid van psychofarmaca in Nederlands oppervlaktewater.

De verontreiniging van water met perfluor- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) komt overal in Europa voor. Dat geldt voor verschillende typen water zoals oppervlaktewater, grondwater, oevergrondwater en regenwater. Aangezien deze wateren ook bronnen vormen voor drinkwater worden ook verhoogde concentraties PFAS in drinkwater aangetroffen. In een aantal landen zoals Zweden en Italië heeft dat al geleid tot het sluiten van drinkwaterwinningen of het versneld aanpassen van de zuivering.

Er zijn in de praktijk verschillende tekortkomingen bij het afgeven van certificaten voor veiligheid en kwaliteit. Zo is de uitwisseling van informatie vaak onvoldoende en hebben sommige certificerende organisaties een dubbele rol. De problemen blijken groter dan gedacht, meldt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in een tussenrapportage van een eigen onderzoek. Er is daarom een beter toezicht op certificerende instellingen nodig.

De Spaanse overheid gaat met het oog op de klimaatverandering 22,8 miljard euro investeren om het waterbeheer te moderniseren. De ministerraad stemde in met de lang voorbereide plannen die gelden tot en met 2027. Het is de grootste investering ooit in het Spaanse waterbeheer.