H2O Actueel

Met de hulp van liefst zoveel mogelijk mensen hopen Wageningse wetenschappers meer zicht te krijgen op blauwalgen buiten de officiële zwemwaterlocaties. Ze roepen bezitters van een telefoon met camera op om foto’s daarvan via een speciale app aan hen door te sturen.

De toptien van rampen met de meeste dodelijke slachtoffers en de grootste economische schade in de afgelopen vijftig jaar is watergerelateerd. Dat blijkt uit een rapport van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). De belangrijkste oorzaak is droogte, gevolgd door stormen en overstromingen.

Maandag bij het krieken van de dageraad bleek dat een dijk in Reeuwijk was verschoven. Het hoogheemraadschap van Rijnland plaatste daarop meteen drie tijdelijke damconstructies. Een onderzoek naar de oorzaak volgt nu. Een mogelijkheid is graverij door de rode Amerikaanse rivierkreeft, maar dat is volgens Rijnland onwaarschijnlijk.

Om te leren van de enorme wateroverlast in Limburg wil minister Cora van Nieuwenhuizen een beleidstafel inrichten, naar het voorbeeld van de eerdere beleidstafel voor droogte. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland gaat met een quick scan de omvang van de schade in beeld brengen.

Drie waterschappen in Zuid-Nederland stelden in juni onttrekkingsverboden voor oppervlaktewater in, waaronder De Dommel. Het Oost-Brabantse waterschap heft nu als eerste het verbod weer gedeeltelijk op. Dit geldt voor het noordelijk deel van het gebied.

De ernstige verstoring bij rioolwaterzuiveringsinstallatie Raalte is voorbij. Door actief slib van elders aan te voeren is het zuiveringsproces helemaal hersteld. Waterschap Drents Overijsselse Delta heeft de oorzaak van de problemen niet gevonden, al gaat het vermoedelijk om een illegale lozing.

Unesco heeft de Hollandse Waterlinies op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Dat betekent dat De Stelling van Amsterdam, die al sinds 1996 op de lijst van Unesco staat, wordt uitgebreid met de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Dertig procent van de mensen in het Groene Hart heeft dagelijks te maken met de gevolgen van bodemdaling. Tachtig procent verwacht dat de overheid de eerste stap zet om bodendaling tegen te gaan. Dit blijkt uit onderzoek van de regiodeal Bodemdaling Groene Hart.

De gemeenten, de provincie en het waterschap in Limburg roepen op tot een actieplan water om inwoners, woningen, landbouwpercelen en (economische) infrastructuur te beschermen tegen de gevolgen van de extreme aanvoer van water.

Om Nederland in de nabije toekomst beter te beschermen tegen extreem weer, moet het nieuwe kabinet jaarlijks 500 miljoen euro extra investeren. Versterken van de dijken, verruiming van de rivieren en klimaatbestendig maken van infrastructuur en steden moeten in een hogere versnelling. Dit zegt demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat in een vraaggesprek met het Algemeen Dagblad.

De neerslag die in 48 uur in Zuid-Limburg is gevallen, komt eens in de 1.000 jaar voor. Dat stelt kenniscentrum STOWA op basis van neerslagstatistieken van het KNMI en HKV Water in Lijn. Nooit werd er meer gemeten dan 120 millimeter in 48 uur, nu viel er op KNMI-station Ubachsberg 182 mm in twee dagen. Door klimaatverandering zal de kans op deze extreme neerslag flink toenemen, aldus STOWA.

Een klimaatbestendig beekdal kan overstromingen misschien niet voorkomen, maar wel minder heftig maken. Daarvoor moet het hele stroomgebied aangepakt worden, zegt voorzitter Ernest de Groot van de Community of Practice (CoP) Beken en Rivieren. In Limburg willen de overheden snel een nieuw waterplan om de problemen aan te plakken.

De drinkwatervoorziening in Limburg is tijdens de overstromingen niet in gevaar gekomen, maar het watergebruik ging daarna wel fors omhoog. WML riep inwoners op zuinig te zijn met water, omdat enkele locaties langs de Maas buiten bedrijf moesten worden gesteld.

Het KNMI gaat onderzoeken of er een verband is tussen klimaatverandering en de hevige regenval van de afgelopen week in Nederland, België en Duitsland. Het weersinstituut doet dit samen met een internationaal team van wetenschappers van World Weather Attribution (WWA) en andere deskundigen. De resultaten worden half augustus verwacht, schrijft het KNMI.

Na drie jaren met - uitzonderlijk - droge zomers, staat 2021 in het teken van extreme regenval in het stroomgebied van de Maas en de Rijn. Het waterveiligheidssysteem in Limburg kreeg hartje zomer een stresstest die zijn weerga niet kende. De Maas kon met man en macht in toom worden gehouden, maar de problemen deden zich elders voor: de beken en kleine rivieren. Die zwollen aan en zorgden voor grote schade. Nu de afvoerpiek Limburg heeft verlaten en het water zakt, rijst de vraag: wat zijn de belangrijkste lessen? H₂O vraagt het aan Deltacommissaris Peter Glas.

Het hoogwaterbeschermingsprogramma Maaswerken heeft er aan bijdragen dat de calamiteiten in Limburg beperkt zijn gebleven. De versterkte dijken en de extra ruimte die de rivier heeft gekregen, hebben erger voorkomen. “Hadden we die werken niet gedaan, dan was het fout gegaan”, zei heemraad Jos Teeuwen van Waterschap Limburg vanmorgen op een persconferentie.

De situatie in Duitsland is dit weekend onverminderd spannend. Inmiddels zijn meer dan 140 mensen omgekomen. Honderden zijn nog vermist. Ook de materiële schade is enorm. Hoe kon het zover komen? H₂O wierp een blik op de Duitse media. In interviews en reportages wisselden ontzetting, verdriet en woede elkaar af. Maar ook wordt gezocht naar oorzaak en gevolg.

Waterschap Limburg deed donderdag een oproep aan de waterschappen om te komen helpen in de strijd tegen het water. Daar is gehoor aangegeven. Veel waterschappers uit alle delen van het land reisden met materiaal af naar Limburg. Op social media wordt verslag gedaan.

Terwijl in Limburg het gevecht met het hoge water nog volop gaande is, maken waterschappen zich stroomafwaarts op voor de naderende afvoerpiek. Nergens worden problemen verwacht, de afvoercapaciteit is groot genoeg en er kunnen tijdig maatregelen worden genomen. Medewerkers van waterschappen uit heel het land zijn wel naar het zuiden afgereisd om te helpen.

Extreme regenval zoals nu in de stroomgebieden van Maas en Rijn is een gevolg van warmere lucht die meer vocht vasthoudt en het verschijnsel dat regenbuien zich trager verplaatsen, waardoor er lokaal meer water valt. Zware aanhoudende regen zal als gevolg van de opwarming van de aarde naar verwachting vaker voorkomen op het Europese vasteland.