Kunnen mangroven stormen weerstaan en zo kustgebieden beschermen? Om dat te testen, hebben onderzoekers van Deltares en de TU Delft afgelopen week een experiment met mangrovebomen uitgevoerd in de Deltagoot. De eerste bevindingen zijn positief: drie van de vier bomen bleven overeind in het golvengeweld.
Bregje van Wesenbeeck"We hebben net de laatste boom teruggevonden", vertelde ecoloog Bregje van Wesenbeeck van Deltares vanmorgen. "Die was verdwenen. Maar gelukkig hebben de andere drie het overleefd. En ik heb er nog 36 staan."
In de 300 meter lange golfgoot van Deltares kan het flink stormen. Eerder werden hier al wilgen getest, nu was het de beurt aan de tropische mangroven die Van Wesenbeeck speciaal voor dit doel in een kas heeft opgekweekt.
Mangroven worden vaak gezien als de spil in de kustbescherming van tropische kustgebieden, aldus de onderzoekers. Met hun grote wortels houden ze veel sediment vast en ze vangen de klappen van de golven op.
"Er zijn een hoop beloftes dat mangroven stormen tegenhouden. Maar die beloftes zijn niet getest", zegt Bas Hofland, waterbouwkundige bij de TU Delft en projectleider van het WOODY-onderzoek waar het experiment onder valt. "De wetenschappelijke wereld zit hier met smart op te wachten."
Speciale sensoren
In de Deltagoot, de krachtigste golfgoot ter wereld, is het mogelijk om met echte bomen metingen te doen. Dat is belangrijk, legt Van Wesenbeeck uit, omdat modellen die voorspellen hoe bomen zich in water gedragen gebaseerd zijn op statische stokjes. "Maar juist bij flinke golven buigen bomen mee."
De afgelopen dagen voerden de onderzoekers de golven en de kracht op de mangrovebomen steeds verder op. Voor de metingen werd een nieuwe methode gebruikt die volgens de onderzoekers erg kosteneffectief is.
"In plaats van de hele boom uit zijn context te halen en in een systeem van externe krachtmeters te hangen, maken we gebruik van de boom zelf. We meten direct de buiging van de stam, en met speciale sensoren kunnen we zo de kracht op de boom bepalen."
Zonder blad
In de eerste reeks metingen hadden de bomen hun blad nog, in de tweede reeks was dat verwijderd. "Bij de wilgen zagen we geen effect, maar hier duidelijk wel", zegt Van Wesenbeeck. "Het blad vertraagt de golf. Als de takken bij een echt grote storm afbreken, maakt dat de boom dus kwetsbaarder. Maar we weten ook dat ze wel weer aangroeien als de stam niet dood is."
De onderzoekers gaan nu met de meetgegevens aan de slag en verwachten na de zomer de eerste resultaten te publiceren. In elk geval in Bangladesh en Indonesië wordt daar volgens Van Wesenbeeck met veel belangstelling naar uitgezien.
