H2O Actueel

Tot 2010 nam de biodiversiteit in Europese riviersystemen significant toe, maar sindsdien is het herstel gestagneerd. Dat blijkt uit een onderzoek naar de biodiversiteit van ongewervelden in zoetwaterecosystemen in rivieren. Extra maatregelen zijn nodig om de zoetwaterbiodiversiteit te stimuleren, schrijven Europese wetenschappers in een artikel dat is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Vrijwilligers hebben 6.081 kilo afval opgeruimd van de stranden langs de Noordzeekust tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour van de afgelopen twee weken. Ook raapten zij 27.854 sigarettenpeuken op. Stichting De Noordzee roept op stranden rookvrij te maken.

Het is essentieel dat aanpassing aan de zeespiegelstijging nú centraal komt te staan in de ontwikkeling van kustgebieden. Dat schrijven onderzoekers in de wetenschappelijke uitgave IOPscience.

Ongeveer de helft van de wereldbevolking krijgt jaarlijks minstens een maand te maken met waterstress. Dat kan oplopen tot zo’n 60 procent in 2050. België behoort tot de landen met extreem hoge waterstress, terwijl Nederland aanzienlijk beter scoort.

Het Rode Kruis verwacht dat in de komende maanden er wereldwijd een forse behoefte aan noodhulp zal zijn als gevolg van natuurgeweld. De hulporganisatie maakt zich vooral zorgen over de intensiteit van het weerfenomeen El Niño, waardoor de kans op droogte, overstromingen en cyclonen sterk wordt verhoogd.

Het gebruik van water uit sloten en beken mag weer in het gebied van waterschap Brabantse Delta. Eerder ging Waterschap Limburg voor. Enkele andere waterschappen handhaven hun onttrekkingsverboden voor dit moment nog. Het zijn de laatste droogtemaatregelen die deze zomer zijn overgebleven.

Waterschap Drents-Overijsselse Delta en kennisinstituut Deltares zijn begonnen met het tweede deel van de zogeheten opbarstproef bij het Reevediep in Kamperveen. Als de test duidelijk maakt dat de deklaag achter de dijk bij hoogwater veel meer stabiliteit geeft dan tot nu toe aangenomen, kunnen er honderden miljoenen euro’s worden bespaard op de verdere uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).

Per- and polyfluoroalkylstoffen (PFAS) komen in de Verenigde Staten in bijna de helft van het kraanwater voor. Dat blijkt uit een federale studie van de United States Geological Survey (USGS). Het onderzoek richtte zich op 32 afzonderlijke PFAS-verbindingen. De meest aangetroffen verbindingen waren PFBS, PFHxS en PFOA. Op het onderzoek volgde een wetsvoorstel om de PFAS-vervuiling van drinkwater aan banden te leggen.

Het Amsterdamse watercyclusbedrijf Waternet maakte veel fouten bij de berekening van de drinkwatertarieven voor 2023. Het is daarmee niet vast te stellen of de tarieven op een juiste manier tot stand zijn gekomen. Dat stelt de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Ook constateert de autoriteit dat de kwaliteit van de gegevens die Waternet aanlevert onvoldoende is, waardoor het toezicht wordt bemoeilijkt.

In reactie op de overstromingen door storm Hans, hebben de Noren overwogen om een deel van de dam bij de Braskereidfoss waterkrachtcentrale op te blazen. Het idee was om te voorkomen dat dorpen stroomafwaarts zouden overstromen door met een beperkte, gecontroleerde explosie de druk op de dam weg te nemen. Uiteindelijk besloten de Noren het niet te doen.

Uit nieuwe metingen van Hoogheemraadschap van Delfland blijkt dat sloten in de wijk Leidschenveen in Den Haag te hoge concentraties PFOS bevatten. De gemeten waarden liggen tussen de 9,5 en 13 nanogram PFOS per liter slootwater. Dat is aanzienlijk minder dan in de vervuilde sloot op het bedrijventerrein Forepark die eerder door Delfland is afgesloten, maar ruim meer dan volgens de Europese norm voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) is toegestaan.

De grondwaterstanden zijn in heel Vlaanderen gestegen door de natte julimaand. Op 79 procent van de meetplaatsen zijn de peilen nu normaal, hoog of zeer hoog voor de tijd van het jaar. Voor de bodemverzadiging worden zelfs historisch hoge waarden opgetekend.

Collectief Rivierenland ontfermt zich over het agrarisch natuurbeheer op graslandpercelen in de Gelderse uiterwaarden langs de Maas. Met regelmatig begrazen en maaien wordt voorkomen dat de uiterwaarden dichtgroeien.

De droogtesituatie is door het druilerige weer zodanig verbeterd dat waterbeheerders nu over de hele linie normaal beheer voeren. In een aantal gebieden zijn er nog onttrekkingsverboden uit oppervlaktewater. Dit geldt niet meer voor Zuid-Limburg waar het verbod vrijdag is ingetrokken.

De temperaturen van de oceanen hebben wereldwijd op 31 juli een recordhoogte bereikt: gemiddeld 20,96 graden Celsius. Dit blijkt uit gegevens van de Copernicus Climate Change Service. Het wateroppervlak van de oceanen is al sinds april erg warm, met onder meer verschillende mariene hittegolven in de Noordelijke Atlantische Oceaan.

In de oceanen drijft zo’n 3,2 miljoen ton plastic en dat is veel minder dan tot nu toe werd aangenomen. En jaarlijks komt er via rivieren, kusten en de visserij ongeveer 500 miljoen kg plastic bij. Ook dat is veel minder dan tot dusverre werd gedacht. Dat blijkt uit een artikel van onderzoekers van de Universiteit Utrecht dat vandaag is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Geoscience.

De Chinese hoofdstad Beijing kreeg na extreme regenval te maken met overstromingen. Om erger te voorkomen werd het water afgevoerd naar de provincie Hebei, waarvan grote delen tot woede van bewoners razendsnel onder water liepen. De ingreep legt de kwetsbaarheid van Beijing maar ook de nieuwe metropool Xiong'an bloot. De afvoersystemen houden geen gelijke tred met de snelle verstedelijking in China en de steeds extremere gevolgen van de klimaatverandering.

De afspraak om binnen het beleidsbeginsel ‘Water en bodem sturend’ prioriteit te geven aan het drinkwaterbelang als de leveringsplicht in het geding is, moet nu handen en voeten krijgen. Dat geldt ook voor de afgesproken doelen voor drinkwaterbesparing. Voorts: pas de WACC-regelgeving aan, verruim de mogelijkheden voor waterbesparend bouwen en neem extra maatregelen om de KRW-doelen voor drinkwaterbonnen te halen.

De regering van Catalonië heeft in het noordoosten van Spanje vanwege de droogte de noodtoestand uitgeroepen in 24 gemeenten. Het is de eerste keer dat deze noodmaatregel wordt toegepast.

In het Europese Interreg-project Blue Transition werken 23 organisaties uit 6 landen rond de Noordzee samen aan de uitvoering van klimaatrichtlijnen. Ze zetten pilots op rond grondwater en bodem, die duidelijk moeten maken welke acties nodig zijn. Slim omgaan met zoetwater in de noordelijke kuststrook bijvoorbeeld.