Het Europese ‘SpongeWorks project’ dat zich richt op versterken van de sponswerking van landschappen, is van start gegaan. Het gaat om grootschalige pilots in drie stroomgebieden: Lèze in Frankrijk, Pinios in Griekenland en de Vecht, de regenwaterrivier die door Duitsland en Nederland stroomt.
Het project richt zich op het vergroten van de veerkracht van bodem, water, habitats en biodiversiteit met nature based maatregelen. Dat is nodig omdat Europa door de relatief snelle opwarming van het continent te maken krijgt met steeds extreme weersomstandigheden met vergaande gevolgen. Sinds 1980 hebben meer dan 1.500 Europese overstromingen 4.300 doden en 170 miljard euro economische schade veroorzaakt, memoreren de initiatiefnemers.
Het sponsproject met een budget van 15 miljoen euro, wordt gefinancierd door het Horizon Europe programma van de Europese Unie. Kennisinstituut Deltares en de Leibniz Universiteit Hannover in Duitsland zorgen voor de coördinatie. Zij sturen 28 organisaties aan die meedoen aan het project dat 1 september is begonnen en loopt tot 31 augustus 2028.
De resultaten van de pilotprojecten in de drie stroomgebieden moeten andere regio’s in Europa inspireren om met soortgelijke maatregelen de klimaatbestendigheid van landschappen te vergroten.
Deltares zal zich richten op het vertalen van wetenschappelijke kennis naar praktische implementatie, zo staat geschreven op de website van het instituut. Daarbij richt het zich ook specifiek op het stroomgebied van de Vecht. Het instituut zal daarin samenwerken met Waterschap Vechtstromen, Universiteit Twente, lokale partners in Duitsland en andere belanghebbenden.
De nature based maatregelen zijn gericht op verbeteren van bodemgezondheid, waterretentie, erosiepreventie en aanvullen van watervoerende lag. Concreet gaat het om aanpassing van landbouw- en beheerpraktijken, aanleg van heggen, bufferstroken en infiltratievijvers, herstel van rivieren en veengebieden en vernatting van bossen, uiterwaarden en graslanden.
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.