H2O Premium

Herman Havekes betrad 3 oktober dan toch het spreekgestoelte voor zijn oratie, bijna 3 jaar na zijn benoeming tot bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht door de Stichting Schilthuisfonds. We hebben ons (decentrale) waterbeheer best wel goed geregeld, zei hij. Toch is er ruimte voor verbetering, zoals het grondwaterbeheer. En het wordt tijd om met financiële prikkels het watergebruik te sturen. "Artikel 9 van de Kaderrichtlijn Water vraagt om adequate prijsprikkels in het waterbeleid. Je kunt je afvragen of Nederland daar wel aan voldoet. In het huidige systeem is elke prijsprikkel verdwenen."

Om het Brabantse watersysteem weer veerkrachtig te maken, moeten de grondwaterpeilen omhoog en de kwelstromen hersteld. Dat vergt een samenhangende en gebiedsgerichte aanpak, zegt de adviescommissie Droogte die vorige maand het rapport ‘Zonder water, geen later’ uitbracht. “Iedereen moet aan de bak, het is een complexe opgave.”

Weersextremen, maar ook extreme inflatie. Schaarste aan materialen. De krappe arbeidsmarkt. Voeg daarbij een groot investeringsprogramma. Bij drinkwaterbedrijven en waterschappen komt het allemaal samen. Was de sector voorheen redelijk stabiel en voorspelbaar. De tijd van besturen in de luwte is definitief voorbij, zo blijkt bijvoorbeeld in Drenthe.

Kunstenaar en uitvinder Ap Verheggen ontwikkelt met de SunGlacier een installatie die water kan produceren uit lucht. In potentie is de uitvinding misschien wel dé oplossing tegen waterschaarste. “Eerst werden we uitgelachen, nu bellen ze ons op voor hulp.”

Wie een blik werpt op de websites van verschillende waterschappen ziet het meteen: deze bestuurslaag bereidt zich voor op een ongewisse toekomst. En dat komt met name door invloeden van buitenaf. H₂O onderzocht afgelopen zomer in een reeks artikelen voor de website de opgaven waar de waterschappen voor staan. “Ik zie veel lerend vermogen.”

Als kind had Neelke Doorn al een fascinatie voor techniek en water. Maar ze ontdekte gauw dat ingenieurswerk meer is dan rekenen. Inmiddels is ze hoogleraar Waterethiek aan de TU Delft. ‘Achter de grote wateropgaven gaan allerlei ethische kwesties schuil.’