In 2023 is een nieuw warmterecord geboekt. De temperatuur was mondiaal gezien gemiddeld 14,98 graden Celsius. Dat is bijna 1,5 graad warmer dan het pre-industriële niveau.
Door ongekend hoge wereldwijde temperaturen vanaf juni werd het record uit 2016 met 0,17 graad gebroken. Dit blijkt uit het rapport 2023 Global Climate Highlights van het Europese aardobservatieprogramma Copernicus.
Het afgelopen jaar was 0,60 graad Celsius warmer dan het gemiddelde van 1991-2020 en 1,48 graad dan het pre-industriële niveau van 1850-1900. Elke dag lag meer dan 1 graad Celsius boven het pre-industriële niveau. Bijna de helft van de dagen waren meer dan 1,5 graad warmer en twee dagen in november voor het eerst meer dan 2 graad. Ook waren juli en augustus 2023 de warmste maanden ooit gemeten. De gegevens gaan terug tot halverwege de negentiende eeuw.
Waarschijnlijk warmer dan in 100.000 jaar
De klimaatrecords vielen als dominostenen om volgens Samantha Burgess, adjunct-directeur van de Copernicus Climate Change Service. Belangrijke drijvende krachten zijn onder meer broeikasgasconcentraties - weer gestegen - en het weerfenomeen El Niño.
Niet alleen is 2023 het warmste jaar ooit met gemiddeld 14,98 graad, zegt Burgess “Het is ook het eerste jaar waarin alle dagen meer dan 1 graad warmer zijn dan de pre-industriële periode. De temperaturen in 2023 overtreffen waarschijnlijk die van enige periode in tenminste de laatste honderdduizend jaar.”
Bijna overal was het aanzienlijk warmer dan het gemiddelde van 1991-2020
In Europa net geen record
Voor Europa is sprake van het op één na warmste jaar, want 2023 was iets koeler dan 2020. De oppervlaktetemperatuur lag ruim 1 graad boven het gemiddelde van 1991-2020. Vier eerdere zomers waren warmer dan de zomer van 2023. Wel was de temperatuur nog nooit zo hoog in september.
Er zijn vorig jaar mondiaal veel extreme gebeurtenissen geregistreerd, waaronder hittegolven, overstromingen, droogte en bosbranden. De geschatte wereldwijde uitstoot van koolstof door bosbranden in 2023 steeg met 30 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Dit komt vooral door aanhoudende bosbranden in Canada.
Niet alleen op land maar ook op zee was het erg warm. Volgens het Copernicus-rapport bleven de wereldwijde gemiddelde zeeoppervlaktetemperaturen aanhoudend en ongewoon hoog. Van april tot december bereikten zij recordhoogten voor de tijd van het jaar.
