Ook al is er in de tweede helft van augustus regen gevallen op veel plaatsen in Nederland, de grondwaterstanden in het zuiden en oosten dalen nog steeds. Dat stelt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) in de twaalfde droogtemonitor van dit jaar. Verder is er sprake van verzilting in de Rijn- en Maasmonding en lijdt de natuur veel schade.
Op de hoge zandgronden in het zuiden en oosten zijn de grondwaterstanden laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar. De grondwaterstanden zijn hier op veel plekken de afgelopen twee weken verder gedaald. In regio’s waar relatief veel neerslag is gevallen is de situatie overwegend normaal, aldus de droogtemonitor.
Neerslagtekort
Het actuele landelijk gemiddelde neerslagtekort is de afgelopen twee weken gedaald tot circa 216 mm. Daarmee ligt het gemiddelde neerslagtekort ruim onder het tekort in de 5 procent droogste jaren, maar de commissie verwacht dat het tekort de komende twee weken weer licht toeneemt. Het tekort is met nadelig voor gebieden in het oosten en zuiden zonder wateraanvoer uit Rijn en Maas.
Overzicht afvoeren, peilen, watertemperatuur en zoutgehalten, daggemiddelde 31 augustus 2020 | Bron: WMCN/Droogtemonitor
De afvoer van de Rijn daalde op 1 september onder de 1000 m3/s, dat is laag maar niet ongebruikelijk door de tijd van het jaar, aldus de LCW. Afgelopen dagen viel veel neerslag in het zuiden van het stroomgebied van de Rijn (Zwitserland, Oostenrijk, Zuid-Duitsland en Noordoost-Frankrijk). Dit zorgt vanaf woensdag 2 september voor een flinke stijging van de Rijnafvoer tot boven de 1900 m3/s op zaterdag, aldus de droogtemonitor.
In het stroomgebied van de Maas viel veel minder neerslag, de afvoer is dan ook zeer laag en dat zal zo blijven (25 à 30 m3/s).
Zouttong
Als gevolg van de lage afvoer van de Rijn en hogere waterstanden op zeer dringt de zogeheten zouttong dieper het binnenland in. Zo nam het chloridegehalte van de Hollandse IJssel toe. Door een trits aan maatregelen is de situatie verbeterd, maar de commissie waarschuwt dat door de combinatie van springtij en lage Rijnafvoer de verziltingsproblemen weer kunnen toenemen. De chloridegehaltes in het IJsselmeer, Amsterdam-Rijnkanaal, Haringvliet en het Volkerak- Zoommeer zijn normaal.
De regen in augustus zorgde op het oog voor enige verlichting in de natuur, ‘maar de hydrologische droogte is nog niet voorbij’, schrijft de commissie. Door de aanhoudende droogte (drie droge jaren op een rij) heeft de natuur onvoldoende tijd om te herstellen. Berken en beuken verliezen vervroegd hun blad. De achteruitgang van populaties vlinders en watergebonden soorten is waargenomen, schrijft de LCW. “De - voor een deel onzichtbare - schade van kwetsbare plant- en diersoorten wordt door beheerders als groot ingeschat.”
MEER INFORMATIE
H2O-bericht over droogtemonitor 18 augustus: Neerslag heeft waterpeil lokaal weer aangevuld
Droogtemonitoren van LCW in 2020
