De IJsselmeervereniging onderzoekt of het mogelijk is om van het IJsselmeer een rechtspersoon te maken. Dat is besloten op de jaarvergadering in Amsterdam.
“Onze basis als vereniging is te smal geworden door veroudering van onze leden. We hebben opheffing overwogen. Maar de leden hebben besloten dat we richting een stichting bewegen om van het IJsselmeer een rechtspersoon te maken”, vertelt voorzitter Tjard de Cock Buning.
Het liefst wil de De Cock Buning zijn vereniging onderbrengen bij de stichting Rechten van de Natuur die deze week in het leven wordt geroepen door Jessica den Outer. Haar missie is om initiatieven in het land voor natuurrechten te ondersteunen en juridisch te borgen. “Als IJsselmeervereniging denken we effectiever te kunnen opereren als we hier aansluiting bij zoeken”, aldus De Cock Buning.
Waddenzee
De vereniging heeft Tineke Lambooy in de arm genomen om een verkenning te doen naar het IJsselmeer als rechtspersoon. Sinds 2017 doet Lambooy als hoogleraar ondernemingsrecht bij Nyenrode Business Universiteit wereldwijd onderzoek naar rechten voor de natuur. Vorig jaar publiceerde zij het advies om rechtspersoonlijkheid toe te kennen aan de Waddenzee. D66 werkt nu aan een wetsvoorstel om de bescherming van de Waddenzee in deze lijn te verbeteren.
De IJsselmeervereniging voerde in het 51-jarig bestaan heel wat rechtszaken voor natuur in het IJsselmeer. In slechts enkele procedures boekte de vereniging succes. “We zagen de natuur met dertig procent achteruitgaan. Als we het IJsselmeer rechten geven, kunnen we de stem van het IJsselmeer formaliseren met een mandaat, zodat het ecosysteem betere bescherming krijgt”, aldus De Cock Buning.
Beroepsvissers
De beroepsvissers binnen de IJsselmeervereniging reageren sceptisch op de plannen om van het IJsselmeer een rechtspersoon te maken. “De laatste beroepsvissers op het IJsselmeer vechten voor hun voortbestaan. Het IJsselmeer moet wel in balans blijven. Laat ze eerst maar wat doen aan de vele aalscholvers die 3 miljoen kilo vis per jaar uit het IJsselmeer vreten”, zegt Hein Koning van IJsselmeer Vissersvereniging Sint Petrus.
Dit argument is volgens Iris Dicke niet onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek. Dicke is voor Partij van de Dieren bezig met een traject om de rechten van de natuur in de Nederlandse Grondwet erkend te krijgen.
In H2O april verschijnt een achtergrondartikel met een overzicht van alle initiatieven rond rechten voor de natuur in de waterwereld
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.
Het pleidooi voor meer overleg in het kader van grensoverschrijdend waterbeheer met Duitsland en België, maar ook met Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland, is wel steekhoudend. Het stroomgebied van de Rijn beslaat naast Nederland immers Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Stroomgebied van de Maas beslaat naast Nederland ook Frankrijk, Luxemburg, België en Duitsland. Voor zover ik weet zijn er in waterschapverband slechts een aantal pilots hier momenteel concreet mee bezig o.a. via het ontwerpen en operationaliseren van grensoverschrijdend waterbeheer rondom de Overijsselse Vecht en ook voor delen van het Roer stroomgebied dat aansluit op de Maas. Ruimte voor de rivieren in Nederland gaat maar beperkte impact hebben als niet eenzelfde inhaalslag gaat plaatsvinden in de bovenstrooms genoemde landen.
Acht kennisinstituten uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg gaan daarom onder coördinatie van Deltares onderzoek doen naar beter beheer van grensoverschrijdende regionale stroomgebieden. De watersnood in juli 2021 heeft geleerd dat autoriteiten hier geen goed overzicht over hebben en dat kennis over de overstromings- en droogterisico’s langs de kleinere grensoverschrijdende zijrivieren van de Maas en Rijn nog heel versnipperd is.
Het artikel stelt terecht dat voor grensoverschrijdend waterbeheer nog te weinig urgentie is.