Het bestrijden van de invasieve plant de Japanse Duizendknoop bezorgt de waterschappen hoofdbrekens. Waterschap Aa en Maas wil de komende jaren gaan inzetten op begrazing door schapen en, vooral, bestrijding met heet water. “Als we die plant maar op z’n plek kunnen houden, ben ik tevreden.”
De Japanse Duizendknoop is een invasieve exoot. De plant verspreidt zich snel, de lange wortels zorgen voor schade aan dijken en oevers en tot overmaat van ramp blijkt de plant moeilijk te bestrijden. Waterschappen experimenteerden onder andere al met elektrocutie, het uitzetten van de Japanse bladvlo en het afgraven van grond.
De bestrijding met heet water is ook een methode die al eerder werd toegepast. De provincie Gelderland liet vorig jaar onderzoeken of het spuiten van heet water op de Duizendknoop succesvol kon worden ingezet en kwam tot een negatieve conclusie. Waterschap Aa en Maas ziet dat anders. “Mensen denken bij bestrijding vaak aan vernietiging van de plant”, zegt Thijs Ploegmakers. Hij is gebiedsbeheerder bij Aa en Maas en is verantwoordelijk voor de nieuwe testen van de bestrijdingsmethode met heet water.
“Maar zolang we nog geen middel hebben dat de plant echt kan verwijderen – een methode die ooit echt wel zal komen - zullen we tevreden moeten zijn met bestrijding op zo’n manier die de verspreiding van de plant in elk geval tegengaat.”
Na een test bij het plaatsje Haps is Ploegmakers overtuigd geraakt van de potentie van het bestrijden met heet water. “We gaan de test op ruim twintig locaties herhalen dit najaar. De eerste resultaten zijn goed, maar pas over een paar jaar weten we of deze methode echt doet wat we er van verwachten. De wortels van de Duizendknoop houden het immers moeiteloos een paar jaar vol. Het is trouwens niet zo dat we alleen met heet water willen bestrijden. Op een andere plek zetten we bijvoorbeeld schapen in. Bij intensieve begrazing lijkt dat ook goede resultaten op te leveren.”
De provincie Gelderland kwam eerder overigens tot de conclusie dat de bestrijdingsmethode met heet water niet alleen onvoldoende resultaat opleverde, maar ook te duur was. Ploegmakers denkt daar anders over. “Elektrocutie is veel duurder en leidt bijvoorbeeld niet tot enorm veel betere resultaten. Het water dat we gebruiken wordt met een speciale wagen uit de industrie gehaald waar het als koelwater is gebruikt. Dat leidt tot een aanpak die niet alleen gunstig qua kosten, maar ook nog circulair is.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.