Rijkswaterstaat moet uiterlijk op 1 juli 2022 met een concreet plan komen voor de verontreiniging in de dijk Perkpolder, waar bij de aanleg thermisch gereinigde grond (TGG) is gebruikt. Anders gaat de gemeente Hulst een dwangsom van vijf miljoen euro opleggen.
Hiermee geeft de Zeeuwse gemeente Hulst gedeeltelijk gehoor aan het handhavingsverzoek van vijf agrariërs in verband met de toepassing van thermisch gereinigde grond. Als alternatief voor zand is hiervan 275.000 kubieke meter gebruikt tijdens de aanleg van de nieuwe zeedijk bij het buurtschap Perkpolder. De dijk is in 2015 opgeleverd.
TGG is een mengsel van grond en andere materialen dat wordt verhit om organische verontreinigingen te verwijderen. Daarna kan het opnieuw worden gebruikt. Dit bleek de afgelopen jaren tot milieuproblemen te leiden, zoals bij de dijk Perkpolder en ook de Westdijk in Bunschoten. Zo komen door uitspoeling van TGG zware metalen en zouten in het grond- en oppervlaktewater terecht.
Niet voldaan aan zorgplicht
De agrariërs hadden de gemeente Hulst gevraagd om De Staat der Nederlanden te gelasten de dijk in Perkpolder af te graven. Dat heeft de gemeente afgewezen. “Alle ons ter beschikking staande rapporten geven aan dat er op dit moment geen sprake is van gevaar voor mens, dier en milieu. Daarom acht de gemeente het nu niet noodzakelijk om direct contact van de dijk met het omliggende gebied te voorkomen”, aldus de toelichting op de eigen site.
De gemeente Hulst legt wel aan de Staat een zogeheten ‘last onder dwangsom’ op, iets dat weinig voorkomt tussen overheden. De Staat – lees Rijkswaterstaat – moet op uiterlijk 1 juli 2022 een plan van aanpak presenteren, anders volgt er een dwangsom van vijf miljoen euro ineens. De motivatie: “De gemeente Hulst is van oordeel dat de Staat niet voldaan heeft aan de zorgplicht tot het nemen van maatregelen die redelijkerwijs hadden mogen worden gevergd.”
Piketpaaltje gezet
In het plan van aanpak moeten concrete maatregelen staan voor het beperken en zoveel mogelijk ongedaan maken van de verontreiniging en de directe gevolgen daarvan. Ook moet Rijkswaterstaat maatregelen opnemen om verdere verontreiniging te voorkomen.
Op het ogenblik is het niet duidelijk dat het verwijderen van de TGG de enige maatregel is om aan de wettelijke zorgplicht te kunnen voldoen, meldt de gemeente. “Om te bepalen wat de geëigende manier is om invulling te geven aan de zorgplicht, is nader onderzoek nodig. Dit onderzoek wordt momenteel in opdracht van Rijkswaterstaat uitgevoerd.”
Rijkswaterstaat wil nog niet ingaan op het besluit van Hulst, totdat de juridische afdeling dit goed heeft bekeken. Wel gaf Rijkswaterstaat al eerder aan dat er in het tweede kwartaal van 2022 duidelijkheid moet zijn over hoe de verontreiniging door TGG het beste kan worden aangepakt. De gemeente Hulst wil met de last onder dwangsom ervoor zorgen dat Rijkswaterstaat zich aan deze planning houdt, zegt burgemeester Jan-Frans Mulder in de Provinciale Zeeuwse Courant. “We zijn heel goed in gesprek met elkaar en trekken gezamenlijk op. Maar in de uitvoering gebeurt nog niets, daarom zetten we nu een ‘piketpaaltje’.”
MEER INFORMATIE
Toelichting gemeente Hulst op het besluit
Rijkswaterstaat over TGG in dijk Perkpolder
H2O Actueel: onderzoek RIVM naar TGG
H2O Actueel: sanering Westdijk in Bunschoten
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.