Een consortium van circa 600 partijen gaat middels het Groeiplan Watertechnologie 342 miljoen euro investeren in de ontwikkeling, groei en export van de watertechnologiesector. Het initiatief kan worden gerealiseerd nu het kabinet heeft besloten definitief 135 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds uit te trekken voor het project. Ook het kennis- en innovatieprogramma NL2120 voor nature-based toepassingen, krijgt geld uit het Groeifonds, te weten 110 miljoen euro. Daarvan is 40 miljoen euro ‘voorwaardelijk’.
Vorig jaar april reserveerde het kabinet al 135 miljoen euro voor het Groeiplan Watertechnologie dat toen nog De Blauwe Motor heette. Om definitief in aanmerking te komen voor de rijksbijdrage, moest het plan worden verbeterd. Dat is gebeurd, met als resultaat dat de onafhankelijke adviescommissie nu akkoord is met het plan. Het kabinet neemt vandaag het advies over. Zoals het dat ook doet voor 4 andere projecten, waaronder NL2120.
Het Nationaal Groeifonds is een initiatief van de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en van Financiën waarmee eenmalig projecten worden gefinancierd die bijdragen aan duurzame economische groei in Nederland. Tussen 2021 en 2025 is daarvoor 20 miljard euro beschikbaar. De voorwaarde daarbij is dat projecten gemiddeld voor 50 procent uit het fonds worden gefinancierd en voor de andere helft door publieke en private partijen.
Barrières
Het Groeiplan Watertechnologie (looptijd 10 jaar) draagt eraan bij dat de barrières voor innovatie en het naar de markt brengen van deze technologieën worden verkleind, aldus een persverklaring. Het accent ligt daarbij op de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie voor de beschikbaarheid van (schoon) water.
Naast de bijdrage uit het Groeifonds komt er nog eens 207 miljoen euro beschikbaar voor het groeiplan. Deze middelen worden ingebracht door bedrijven (€106 miljoen) en decentrale overheden en kennisinstellingen (€101 miljoen). Het gaat om een consortium van circa 600 partijen.
Het Groeiplan zet in op groei van het verdienvermogen en de arbeidsproductiviteit voor zowel de watertechnologiesector als de watergebruikende sectoren. Daarbij gaat het om het 'gehele ecosysteem van kennis naar kunde naar kassa’, staat in een persverklaring. Dat betekent van onderzoek tot en met verdere ontwikkeling, validering en opschaling met uiteindelijk de eerste pilots en demonstraties voor (private en publieke) launching customers.
WaterCampus
Met het goedkeuren van het plan wordt ook de nationale rol en impact van WaterCampus Leeuwarden aanzienlijk versterkt, schrijft het knooppunt van de watertechnologiesector zelf in een persbericht. Van de bijdrage uit het Groeifonds wordt 35 miljoen euro geïnvesteerd in het innovatieprogramma van onderzoeksinstituut Wetsus op de campus. “Daarmee is voor Wetsus het laatste puzzelstuk gelegd in haar unieke financieringsmix”, aldus de toelichting. Het instituut, dat jarenlang worstelde met de financiering, heeft nu de komende 10 jaar een solide financiële basis.
Netwerkorganisatie en campuspartner Water Alliance profiteert eveneens en krijgt 7 miljoen euro voor ‘het vertalen van nieuwe technologie naar ondernemerschap en export’. Ook campusdeelnemer Centre of Expertise Water Technology krijgt een deel van het budget voor opleiding en doorontwikkeling van jong en ouder talent. Dat gebeurt in samenwerking met onder andere hogescholen NHL-Stenden en Van Hall Larenstein.
Getijdenpark Feyenoord | Foto Walter Herfst
NL2120
Ook investeert het kabinet geld in onderzoek naar nature-based oplossingen. In dit kennisprogramma NL2120 (looptijd 10 jaar) werkt een consortium van overheden, natuurorganisaties, ingenieursbureaus, baggerbedrijven en kennis- en beroepsinstellingen samen aan nature-based oplossingen voor klimaat, natuurinclusieve landbouw, biodiversiteit en wonen.
Het kabinet draagt 70 miljoen euro bij uit het Nationale Groeifonds. Daarnaast kent het voorwaardelijk 40 miljoen euro toe aan dit project dat gericht is op natuurlijke oplossingen op het gebied van landgebruik en bodem- en waterbeheer. Vorig jaar was er al 110 miljoen euro gereserveerd voor het project. Ook hierbij gold dat het projectplan moest worden verbeterd.
Het kennisprogramma richt zich onder andere op bodemdalingsgebieden. In Friesland gaat het consortium experimenteren in een innovatiepolder van 105 hectare waar het waterpeil wordt verhoogd. “Het doel is om de bodemdaling en de grote hoeveelheid broeikasgassen die hierbij vrijkomen af te remmen.” In andere delen van Nederland wordt geëxperimenteerd met getijdenparken en meer groen in steden.
Cumulatieve groei bbp
De markt voor nature-based oplossingen groeit snel, stelt het consortium. In Nederland gaat kennis- en innovatieprogramma volgens de plannenmakers een cumulatieve groei van het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp) van 1 miljard euro opleveren. Internationaal zijn de nature-based toepassingen opgenomen in internationale verdragen, zoals de Europese Green Deal en het Global biodiversity framework van de Verenigde Naties.
Alex Hekman, voorzitter van NL2120, zegt in een persverklaring: “Wij gaan de kennis en inzichten die dit programma oplevert niet alleen in eigen land toepassen, maar ook exporteren. Naast een klimaatbestendige inrichting van Nederland vergroot het kennisprogramma daarmee ook het verdienvermogen van ons land. Uitdagingen van deltasteden en bodemdalingsgebieden zijn immers mondiaal en beperken zich niet tot Nederland.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.