Het RIVM luidde deze week de noodklok: door aanhoudende droogte en een groeiende vraag naar drinkwater dreigt al in 2030 een drinkwatertekort. Een belangrijk bericht, dat ons met de neus op de niet zo rooskleurige feiten drukt. Maar de adviezen die het RIVM vervolgens geeft maken het probleem alleen maar groter. Terwijl de echte oplossing gewoon onder onze neus ligt.
door Ton van Remmen en Jan Willem Meisen
Het RIVM zoekt de oplossing voor het drinkwatertekort vrijwel volledig in het uitbreiden van de waterwinning. De adviezen luiden: ‘Nieuwe winlocaties zoeken’, ‘vergunningen uitbreiden’, ‘buffercapaciteit vergroten’, ‘water uit het buitenland inkopen’. Adviezen waarmee we nog meer water oppompen, waardoor we nog meer water vervuilen en water nog schaarser maken. Het is alsof je iemand met een vies shirt aanraadt om een nieuw shirt te kopen in plaats van het te wassen.
Water hergebruiken
Waar de maatschappij écht bij gebaat is, is slimmere omgang met het water dat we al ‘hebben’. We beschikken namelijk al over miljarden liters potentieel bruikbaar water. Het valt uit de lucht en stroomt door onze sloten, beken en rivieren. Water met de potentie om te drinken, te irrigeren, te koelen, te sproeien, door te spoelen, of wat dan ook.
Een mooi initiatief is Drinkable Rivers, zij werken hard aan schone en veilige sloten, beken en rivieren. Alleen kiezen wij ervoor om dat water continu te vervuilen met ons afvalwater. Daar moeten we iets aan doen. Door te investeren in intensievere waterbehandeling, zowel bij de bestaande waterzuivering als bij bedrijven, kunnen we een groot deel van ons water twee tot drie keer hergebruiken. Hierdoor hoeven we veel minder nieuw grondwater op te pompen.
We doen het al lang
De hamvraag is natuurlijk: kunnen we zo’n zuiveringsstelsel wel realiseren? Het antwoord is: ja. Want dat doen we al. De Efteling gebruikt bijvoorbeeld honderdduizenden liters gezuiverd afvalwater van huishoudens uit de omgeving voor waterattracties, vijvers, fonteinen en beplanting. Forteiland Pampus maakt hoogwaardig drinkbaar water van het IJmeerwater. Met de bestaande zuiveringstechnieken, zoals UV-desinfectie, kunnen we schoon water terugleveren aan de natuur. Zodat we het ook weer als schoon water kunnen (her)gebruiken.
Water slimmer gebruiken doen we samen. Overheden door burgers en bedrijven (financieel) te stimuleren om water efficiënter te gebruiken en bedrijven door samen duurzame waterketens te vormen waarbij het afvalwater van de één bruikbaar water is voor de ander. Technisch is het al lang mogelijk. Nu we beseffen hoe hoog de nood is, is het tijd om het ook te doen. Laten we de handen ineenslaan en werken aan betere afvalwaterzuivering in Nederland. Dan hoeven we ons namelijk niet druk te maken om een drinkwatertekort in 2030, maar ook niet in al die jaren erna.
Ton van Remmen en Jan Willem Meisen zijn werkzaam bij Van Remmen UV Technology
LEES OOK:
H2O Actueel: Actieplan voor extra drinkwatercapaciteit aangekondigd
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.