Franse filmmakers werkten de afgelopen maanden in Dordrecht aan een documentaire over de werkwijze van Chemours en voorgangerbedrijf Dupont. De documentaire Pays Bas: Les damnés du Téflon (Nederland: De verdoemden van teflon) is te zien op de website van de Frans/Duitse televisiezender Arte. De documentaire belicht de gezondheidsrisico's van wonen en werken in de buurt van Chemours.
"We zijn Dupont en het afgesplitste Chemours al langer op het spoor," vertelt documentairemaker Arthur Bouvart. Eerder maakte hij met enkele collega's een film over de Dupont fabriek in het Amerikaanse Parkesburg: Poisoned Lives: Secrets of the Chemical Industry. Hij interviewde daar omwonenden en medewerkers en liet de gezondheidsrisico's zien die ontstaan bij de productie van teflon.
"Jarenlang konden chemische bedrijven giftige stoffen daar illegaal lozen. Die vervuiling heeft duizenden slachtoffers gemaakt. Maar grote chemiebedrijven doen alles om deze tragedie in de doofpot te stoppen." Bij de opnames van die documentaires kwam Bouvart erachter dat Dupont een vergelijkbare fabriek in Nederland had. "We vonden het niet meer dan logisch om ook daar op onderzoek uit te gaan."
C8 heeft volgens Bouvard de drinkwaterbronnen rond Dordrecht waarschijnlijk niet zo vervuild als in Amerika het geval was. "Het RIVM gaat er vanuit dat in Dordrecht de uitstoot van C8 voor meer vervuiling heeft gezorgd dan lozingen op het water. Interne documenten wijzen in ieder geval uit dat Dupont al langer bezorgd was over de gezondheidsrisico's en eventuele juridische consequenties."
Voor de documentaire interviewde Bouvart omwonenden, voormalige medewerkers, toxicologen en andere wetenschappers. "Zowel in Dordrecht als Parkersburg lieten de omwonenden ons weten niet goed geïnformeerd te zijn over de gevaren van C8." Nog een parallel: oud-medewerkers en omwonenden van de Dupont-fabriek in Amerika en die in Dordrecht liepen dezelfde soort ziektes en aandoeningen op. "Dan gaat het over onder andere over nier- en teelbalkanker en schildklierproblemen. Amerikaans onderzoek legt een link tussen deze klachten en C8."
Bij dat bewuste onderzoek in Amerika, dat bijna 8 jaar duurde, werd bij 70.000 mensen uit Parkesburg en omgeving bloed afgenomen. "Het was het grootste epidemiologische onderzoek in zijn soort. Ter vergelijking: in Nederland zijn minder dan 2000 mensen getest en is er geen epidemiologisch onderzoek uitgevoerd. Chemours en het Ministerie van Milieu weigerden om met ons te praten. Als filmmaker zie ik het niet als mijn rol de acties van Chemours of de Nederlandse overheid te becommentariëren, maar het is jammer dat ze zelf niet de kans hebben gegrepen om hun verhaal te doen en meer duidelijkheid te scheppen."
Hoewel de documentaire in eerste instantie bedoeld is voor het Franse en Duitse publiek en veel informatie al breder bekend is bij Nederlanders, is Bouvard blij verrast met de aandacht uit Nederland. "Het onderwerp is voor Nederlanders natuurlijk ook zeer relevant. Ik denk ook dat we zijn geslaagd in ons doel: de situatie verhelderen en de mechanismen blootleggen die schuilgaan achter het handelen van de chemische industrie."
Meer informatie:
De documentaire Pays Bas: Les damnés du Téflon (Frans)
De documentaire Niederlande: Teflon unter Verdacht (Duits)
De documentaire Poisoned Lives: Secrets of the Chemical Industry (trailer)
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.