De bouw van grootschalige windparken op zee verandert niet alleen de wind maar ook de zee zelf. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek van Deltares in opdracht van Rijkswaterstaat.
Op dit moment zijn de effecten van windparken op de Noordzee gezien de schaalgrootte nog klein, maar bij opschaling kan dit voor allerlei processen vergaande gevolgen hebben, menen de onderzoekers.
''Met dit onderzoek laten we voor de eerste keer integraal zien wat mogelijk indirecte effecten zijn op het ecosysteem als we veel meer windparken op zee aanleggen’’, aldus Luca van Duren, specialist mariene ecologie bij kennisinstituut Deltares. Het gaat dan om de gevolgen voor vissen, vogels, zeezoogdieren en uiteindelijk ook mensen.
De verkenning, die deel uitmaakt van het meerjarig Wind op Zee Programma (WOZEP) van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, is gebaseerd op literatuurstudie (data en modellen) en inzichten van experts. Deltares werkte hiervoor samen met het KNMI, Whiffle en Wageningen Marine Research.
Gelaagdheid
Aangetoond wordt dat de windsnelheid nabij het zeeoppervlak nu al wordt beïnvloed, niet alleen binnen de windparken maar ook tientallen kilometers benedenwinds. Dat geldt tevens voor de golfhoogte, troebelheid en gelaagdheid van het water en veranderingen in de dynamiek van de getijden.
Als er veel windparken zijn, nemen de gemiddelde windsnelheden en daarmee de golfhoogtes af. Anderzijds zorgen de palen van de turbines voor veel menging van de waterkolom. Beide processen hebben invloed op de opwerveling van slib en dus op doorzicht. Dat kan de algengroei, de basis van al het leven in zee, beïnvloeden.
Minder gelaagdheid – in temperatuur en zoutgehalte – in de waterkolom betekent ook dat voedsel anders verdeeld wordt in het water. Sommige diersoorten kunnen hiervan profiteren, voor andere soorten blijft er minder over.
Scenario’s
Daarnaast vormen de palen en de steenbestorting een ander soort habitat dan de zandige Noordzeebodem. Ook dit kan een verandering in aantallen en soorten dieren teweegbrengen.
In Duitsland zijn deze effecten al aangetoond. Onbekend is nog bij welke schaal dit in de Noordzee voor veranderingen gaat zorgen.
''Dit onderzoek is een eerste stap. We moeten samen met omliggende landen verder onderzoeken wat de gevolgen zijn van de verschillende scenario’s voor windparken in de zuidelijke Noordzee’’, stelt Van Duren. ''Dan kunnen we slimme keuzes maken. We hebben tenslotte maar één Noordzee.’’
MEER INFORMATIE
Nieuwsbericht Deltares + link naar rapport
Website over windenergie op zee
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?