Morgen presenteren dertien ondernemers uit de watersector een set van maatregelen om het eenvoudiger te maken om regenwater in te zetten als grondstof. Ze noemen het zelf een ‘regenwaterwet’ met als belangrijkste onderdelen een andere beprijzing van drinkwater en het stimuleren van regenwatergebruik.
Blue City, de ontmoetingsplek in Rotterdam waar circulaire voorbeelden worden uitgewerkt, is gevestigd in een voormalig zwembad. Jaarlijks stroomt 2900 m3 regenwater van het dak van het gebouw in het riool. Om ideeën op te halen om dit regenwater te gebruiken, organiseerden Blue City, de gemeenten en twee waterschappen een hackaton voor ondernemers.
“Er was weinig budget beschikbaar om tot oplossingen te komen”, vertelt Ger Pannekoek. Deze ondernemer nam deel aan de hackaton en is een van de initiatiefnemers van de regenwaterwet. “Dat was een blessing in disguise. Daardoor concentreerden wij ons al snel op de bredere vraag waarom er in Nederland zo weinig gebruik wordt gemaakt van het regenwater als grondstof.”
Terwijl er volgens Pannekoek genoeg innovaties en technische middelen zijn om regenwater op te vangen en te gebruiken. “We kwamen tot de conclusie dat er genoeg pilots zijn gedaan, maar die komen nooit echt van de grond. Het Nederlandse beleid is er te veel opgericht om wateroverlast te voorkomen, terwijl we toch ook allemaal het gedeelde belang hebben om robuust door droge periodes te komen bijvoorbeeld.”
De belangrijkste elementen van de ‘regenwaterwet’, die morgen tijdens de Week van de Circulaire Economie zal worden gepresenteerd in BlueCity, zijn de beprijziging van het drinkwater en het stimuleren van regenwatergebruik. “Voor wat betreft dat laatste zou je kunnen kijken naar verplichtingen bij nieuwbouw om regenwater te benutten om bijvoorbeeld het toilet door te spoelen. En als het gaat om de drinkwaterprijzen, gaat het ons er niet om drinkwater duurder te maken, maar drinkwatermisbruik aan te pakken. Daarom zou je kunnen denken aan een gestaffelde prijs voor het drinkwater.”
Na de presentatie van de voorstellen willen de initiatiefnemers de ideeën juridisch verder uitwerken en een ‘regenwateralliantie’ opzetten. “Alleen het lanceren van een plan is natuurlijk niet genoeg”, zegt Pannekoek. “We zullen de komende jaren echt moeten duwen en trekken om het onderwerp hoger op de agenda te krijgen. We zien een belangen overstijgende alliantie voor ons, waar bijvoorbeeld ook de drinkwaterbedrijven voor zullen worden uitgenodigd.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.