Adviesbureau Witteveen+Bos en kennisinstituut Deltares ontwikkelden de afgelopen maanden een prototype tool om CO-2 emissies uit plassen en meren te bepalen. Waterbeheerders zouden met deze tool een inschatting kunnen maken van de broeikasgasuitstoot van wateren in hun beheersgebied.
Witteveen+Bos en Deltares zochten eerder dit jaar onderwerpen om op projectbasis samen te werken. De ontwikkeling van de tool volgde op een intern project bij Witteveen+Bos waarin de koolstofinvang van oppervlaktewater werd gekwantificeerd. Naar aanleiding van dit project en een onderzoek van de Radboud Universiteit naar de uitstoot van broeikasgassen uit sloten en stadsvijvers werd besloten om samen een tool te ontwikkelen.
Sacha de Rijk“Uit dat onderzoek bleek dat buurtvijvers evenveel uitstoten als 200.000 auto’s”, vertelt Sacha de Rijk. Als projectleider was zij vanuit Deltares betrokken bij de ontwikkeling van de tool. “Dan is het natuurlijk heel interessant om een tool te maken, die de uitstoot kan inschatten.”
De tool is een soort rekenmodule waar waterbeheerders een aantal gegevens van een plas of meer invullen, waarna de uitstoot wordt berekend. Daar heeft de tool informatie voor nodig over de omvang, de diepte, de waterkwaliteit en de bodem. De Rijk: “De theorie achter de tool – dat voedselrijkere wateren meer uitstoten dan minder voedselrijke – hebben we getest in de praktijk. Dit kon dankzij snelle medewerking van verschillende waterschappen, waarmee we samen in een aantal plassen metingen hebben verricht.”
Klimaatmitigatie
De Rijk noemt het prototype tool een Quick Scan. Deze scan kan waterbeheerders helpen een inschatting te maken van de broeikasgasuitstoot en ook te bedenken hoe ze die emissies gaan reduceren. “Wij werken nu aan een handboek met informatie over de koolstofprocessen en de relatie met eutrofiëring, het gebruik van de tool, een stappenplan-analyse, de rol van de slibbodem maar ook maatregelen om emissies te beperken. Begin volgend jaar gaan we hier een symposium over organiseren.”
De Rijk noemt de belangrijkste winst van het onderzoek van de afgelopen maanden dat waterkwaliteit en emissies met elkaar in verband zijn gebracht. “Dat betekent dat onze wateren een grote rol kunnen spelen in de klimaatmitigatie.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.