Deltares heeft de Integrale Grondwaterstudie Nederland uitgebracht. Hierin wordt een beeld geschetst van de bestaande en gewenste toestand van grondwater op landelijke schaal. De informatie kan helpen bij de uitwerking van het principe ‘water en bodem sturend’.
De grondwaterstudie is bedoeld voor een breed publiek van beleidsmakers, waterbeheerders en experts. Het kennisinstituut wil laten zien wat er aan verbeteringen mogelijk is, want grondwater staat nu zwaar onder druk. Zowel de hoeveelheid als de kwaliteit neemt af.
Deltares heeft samen met andere kennisinstellingen de opgaven, aandachtspunten en mogelijke oplossingen voor grondwater op landelijke schaal op een rij gezet. Dat gebeurt aan de hand van vijf thema’s: verdroging van de natuur (Hoog Nederland), bescherming van grondwaterkwaliteit, energietransitie en grondwater, stedelijk gebied en grondwater (focus op Laag Nederland), en zoetwatervoorziening en grondwater. Het uitgangspunt is dat het natuurlijke grondwatersysteem leidend is.
De opgaven en oplossingsrichtingen voor grondwater kunnen volgens Deltares in samenhang worden gevisualiseerd. Daarmee ontstaan eerste inzichten voor integrale oplossingen om het grondwatersysteem te herstellen en robuust te maken. Door de oplossingsrichtingen van de thema’s met elkaar te combineren is synergie te behalen (zie tabel).
De integrale grondwaterstudie kan helpen om het principe van ‘water en bodem sturend’ vorm te geven. Ook wordt input geleverd voor regionale uitwerkingen, onder andere in de regionale gebiedsprogramma´s van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Deltares en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geven binnenkort tijdens twee bijeenkomsten een toelichting op het rapport. Daarbij is aandacht voor de samenhang met de aanbevelingen van de studiegroep grondwater uit 2022.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.