De waterschappen trekken vooral vanwege de klimaatverandering aanzienlijk meer geld uit voor investeringen. Zij besteden hieraan jaarlijks gemiddeld 2,25 miljard euro in de periode van 2023 tot en met 2026.
Dit komt neer op een verhoging met ruim 200 miljoen euro per jaar ten opzichte van de periode 2022-2025. Met name de klimaatverandering zorgt voor volle investeringsagenda’s, volgens de vandaag verschenen digitale rapportage Waterschapsbelastingen 2023 - Het hoe en waarom. De waterschappen investeren het meest in waterkeringen, gevolgd door rioolwaterzuivering en watersystemen (zie infographic).
Geen uitstel van investeringen
In de publicatie wordt het volgende opgemerkt: “De forse stijging illustreert dat waterschappen zich ervan bewust zijn dat het beperken van de negatieve gevolgen van de klimaatverandering en het aanpassen van de infrastructuur aan de veranderende omstandigheden geen uitstel dulden. De investeringen van de waterschappen zorgen ervoor dat de infrastructuur weer jaren mee kan.”
Verdeling van het jaarlijkse investeringsbedrag over de taken. Bron: Waterschapsbelastingen 2023 - Het hoe en waarom
Verder spelen ontwikkelingen mee als de aanscherping van milieunormen en de noodzaak van de energietransitie en het sluiten van de (grondstoffen)kringlopen. Bestuurslid Vincent Lokin van de Unie van Waterschappen wijst ook op de ambitie van de waterschappen om circulair, energieneutraal en in 2035 volledig klimaatneutraal te worden.
“De waterschappen moeten zich steeds aanpassen om hun taken goed en zo duurzaam mogelijk uit te voeren. Daar is geld voor nodig. De investeringen hebben invloed op de hoogte van de waterschapsbelasting”, aldus Lokin. De waterschappen berekenen de investeringskosten niet in één keer door aan de belastingbetaler, maar doen dat over een langere periode.
Grotere lastenstijging
De waterschappen heffen in 2023 samen 3,5 miljard euro aan belastingen. Dat is 1,7 procent van de totale belastingdruk in Nederland. De lasten zijn aanzienlijk gestegen. Bijvoorbeeld een gezin van vier personen met een eigen woning van 280.000 euro betaalt dit jaar gemiddeld 380 euro aan waterschapsbelasting, 27 euro meer dan in 2022.
Deze verhoging is groter dan in voorgaande jaren, meldt de Unie van Waterschappen. Dit komt niet alleen door de opgaven en investeringen waarvoor de waterschappen staan, maar ook door de sterk gestegen prijzen. De tabel laat zien wat in 2023 de gemiddelde belastingdruk voor veel voorkomende groepen van huishoudens en bedrijven is, met daarbij de ontwikkeling ten opzichte van 2022. Een vergelijking tussen waterschappen is mogelijk met het Belastingendashboard.
Gemiddelde belastingdruk per huishouden/bedrijf in euro's. De heffing voor het wegenbeheer bij vijf waterschappen is niet meegenomen. De afkorting 've' staat voor vervuilingseenheid. Bron: Waterschapsbelastingen 2023 - Het hoe en waarom
LEES OOK
H2O Actueel: waterschapslasten met gemiddeld ruim 8 procent gestegen
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.