Het energieverbruik van de waterschappen is afgelopen jaar met 3,5 procent verminderd, terwijl het opwekken van duurzame energie uit bijvoorbeeld rioolwater aanzienlijk steeg. De totale klimaatvoetafdruk daalde met 1 procent. Dat blijkt uit de Klimaatmonitor Waterschappen 2022.
Daarmee maken de waterschappen de hoge ambities op het terrein van duurzaamheid waar, volgens een bericht van de Unie van Waterschappen. Ook bij circulariteit en duurzaam opdrachtgeverschap zetten zij stappen. De resultaten voor de klimaatmonitor zijn verzameld door ingenieursbureau Arcadis, met een bijdrage van de Nederlandse Waterschapsbank.
Waterschappen streven naar energieneutraliteit in 2025, klimaatneutraliteit in 2035 en volledige circulariteit in 2050. Bestuurslid Dirk-Siert Schoonman van de Unie van Waterschappen wijst erop dat de waterschappen dagelijks bezig zijn om de gevolgen van het veranderende klimaat op te vangen. “Het is dan ook logisch dat juist wij de lat nog hoger leggen dan de landelijke ambities om verdergaande klimaatverandering zoveel mogelijk te voorkomen. Wij hopen andere partijen hiermee te inspireren.”
Veel duurzame energie opgewekt
Waterschappen zetten stevig in op energiebesparing. Het energieverbruik nam in 2022 af met 3,5 procent. De waterschappen kochten 25 procent minder aardgas in.
Waterschappen wekken veel duurzame energie zelf op, onder meer uit rioolwater. Vorig jaar was sprake van een stijging van 58,5 naar 64,3 procent, vooral door een sterke toename van wind- en zonne-energie. Waterschappen zetten hiervoor hun eigen terreinen in of stellen deze terreinen open voor gebruik door derden. Verreweg de grootste bron – een aandeel van 70 procent – is de productie van biogas door slibvergisting op de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Een historische vergelijking: in 2005 werd slechts 16,9 procent van de energie duurzaam opgewekt.
De productie van groen gas steeg van 18,2 naar 19,2 miljoen kubieke meter. Aquathermie maakt een snelle groei door, maar het aandeel in de eigen opwekking is relatief gezien nog beperkt. De waterschappen spelen bij aquathermie voornamelijk een faciliterende rol.
Klimaatvoetafdruk met 1 procent verkleind
De totale klimaatvoetafdruk van de waterschappen is verkleind met 1 procent: van 994.012 ton naar 984.339 ton CO2-equivalenten. Het gaat hierbij om de som van directe CO2-eq emissies (scope 1) en indirecte CO2-eq emissies door energieopwekking (scope 2).
De daling is onder andere het gevolg van de toename van de inzet van HVO-biodiesel als vervanging van fossiele diesel. Het aantal activiteiten om methaan en lachgas emissies te reduceren, groeit aanzienlijk. Door een modelmatige bepaling zijn effecten van deze reducties echter nog niet zichtbaar.
LEES OOK
H2O-artikel: Veel minder methaanuitstoot op rwzi’s? Ja, waarom niet?
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.