Een nieuwe droogtemonitor van ingenieursbureau Wareco laat de actuele droogte op basis van grondwaterstanden in alle Nederlandse gemeenten zien. Die worden vergeleken met dezelfde periode in 2018.
Judith Zwart Deze droogtemonitor is gebaseerd op de informatie van twintigduizend freatische peilbuizen van verschillende databronnen, waaronder de open database Dinoloket. Deze peilbuizen meten de grondwaterstand. "Dat is, naast de hoeveelheid neerslag en verdamping, een indicator van droogte", verklaart Judith Zwart, adviseur grondwater van Wareco.
De meetreeksen zijn gefilterd op bruikbaarheid, waarna voor elke peilbuis een eenvoudig tijdreeksmodel is opgesteld. Bij een voldoende nauwkeurige simulatie van de metingen zijn statistieken berekend, zoals de laagste grondwaterstand in verschillende jaren.
De monitor - een digitale kaart - geeft per gemeente inzicht in de actuele droogte ten opzichte van de laagst gemeten in 2018, de huidige grondwaterstandsdaling en de huidige gemiddelde grondwaterstand ten opzichte van dezelfde periode in 2018.
Grove indicatie
Daaruit blijkt dat de grondwaterstanden de afgelopen twee weken overal in Nederland al lager zijn dan eind mei 2018. De grondwateraanvulling is dus onvoldoende geweest om de afgelopen drie droge maanden geheel op te vangen, constateert Wareco.
Toch hebben de natte perioden volgens de ingenieurs zeker bijgedragen aan het beperken van de huidige droogte. "Wanneer deze droge periode na een droge winter had plaatsgevonden, was het effect nog groter geweest."
Het gaat om een grove indicatie, benadrukt Zwart. Lokaal kan er volgens haar nog wel 40 centimeter verschil zijn. "De landelijke variatie is echter goed te zien."
Voorspellingen
Over het waarom van de uitkomsten kan ze nu nog niets zeggen. "We wachten de voorspelde regen in spanning af. We willen de monitor wekelijks updaten en hopen binnenkort met een inhoudelijke analyse te komen. Als we de reactie van de grondwaterstanden op de neerslag in de vingers krijgen, kunnen we daar ook andere modellen op loslaten en voorspellingen doen."
De kaart vertoont nog wel de nodige witte vlekken, omdat van veel gebieden geen openbare data beschikbaar zijn. Wareco roept beheerders daarom op datasets ter beschikking te stellen. "We hebben het plaatje natuurlijk graag compleet", aldus Zwart. "En afhankelijk van de vragen die we krijgen, zullen we ook andere informatie toevoegen."
MEER INFORMATIE
Nieuwsbericht Wareco
Droogtemonitor Wareco
H2O: Grondwaterstanden gaan al richting laagste niveau van 2018
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.