Op de hoge gronden in Oost-Nederland, zoals de Sallandse Heuvelrug en het Drents Plateau zijn de grondwaterstanden erg laag voor de tijd van het jaar. Dat zegt waterschap Drents Overijsselse Delta. Ook andere waterschappen in het oosten melden problemen.
In het overgrote deel van het werkgebied van WDOD bevinden de grondwaterstanden zich aan de onderkant van de zogeheten bandbreedte. Vooral de (veelal kleine) gebieden zonder wateraanvoer vallen droog of zijn drooggevallen.
De afgelopen periode (24 juni- 2 juli) is er in het werkgebied van het waterschap vrijwel geen neerslag gevallen. Daardoor en door het warme weer ziet WDODelta de grondwaterstanden in een groter gebied verder zakken. In reactie daarop probeert het waterschap met gericht peilbeheer het water zo goed mogelijk te verdelen. “De aanvoergemalen werken gemiddeld tussen de 40 en 80 procent qua aanvoercapaciteit.”
Bron KNMI | Klik op afbeelding voor vergroting
Neerslagtekort
Het landelijk gemiddelde neerslagtekort bedraagt momenteel 119 mm. Dit is aanmerkelijk minder dan in dezelfde periode vorig jaar (160 mm), maar het tekort is wel 25 mm hoger dan in een gemiddeld jaar, stelt WDODelta. Binnen het werkgebied van het waterschap zijn lokale verschillen zichtbaar. “In het noordoosten van Drenthe is het tekort hoger dan in het zuidwesten rondom Deventer.”
Ondanks het neerslagtekort is er wel voldoende aanvoer en buffer mogelijk vanuit het hoofdsysteem om het water verder het werkgebied in te brengen, schrijft het waterschap. Het verwacht dat de watervraag ook in de komende week verder toeneemt en voert daarom extra water aan om aan deze vraag te kunnen voldoen.
In de poldergebieden en de zone langs de IJssel liggen de grondwaterstanden rond het gemiddelde voor deze periode, aldus het waterschap.
Het waarschuwt ervoor dat door de lange periode van warm weer de watertemperatuur in sloten en vijvers stijgt, met als gevolg dat het zuurstofgehalte in het water zakt wat een verhoogde kans biedt op de groei van blauwalgen.
Vechtstromen
Bron KNMI | Klik op afbeelding voor vergroting Ook op andere plekken in het oosten zorgt de droogte voor problemen. Waterschap Vechtstromen heeft per direct een onttrekkingsverbod ingesteld voor oppervlaktewater uit vijvers in de bebouwde kom. De kwaliteit van het water in vijvers staat onder druk, vooral in stedelijk gebied, aldus het waterschap, dat vaststelt dat er met grote tankauto’s water uit vijvers wordt gehaald.
Met name in het zuiden van het werkgebied van het waterschap geldt op grond van de Beregeningsregeling op diverse plekken een onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater. Om toch aan water te komen wordt dan water uit vijvers gehaald.
Hunze en Aa’s
Waterschap Hunze en Aa’s verbiedt in het westelijke deel van het werkgebied onttrekken van water uit sloten waar geen water kan worden aangevoerd. Het verbod wordt ingesteld om te voorkomen dat planten en dieren in de sloten sterven, aldus het waterschap.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.