AquaMinerals heeft vorig jaar een flinke groei doorgemaakt, blijkt uit het jaarbericht 2018. De totale omzet steeg naar 8,7 miljoen euro en de opbrengst van uit water teruggewonnen stoffen naar 3,0 miljoen euro. De stijging van de opbrengst is vooral te danken aan een hogere economische waarde van de verkochte stoffen.
AquaMinerals is het samenwerkingsverband van drinkwaterbedrijven en waterschappen, dat stoffen uit de waterbehandeling een tweede leven geeft. Volgens het jaarbericht is in 2018 het tonnage gering toegenomen naar 247.800 ton, 1.150 ton meer dan in 2017. De omzet ging in een jaar tijd van 7,2 miljoen euro naar 8,7 miljoen euro. Deze toename is overigens geen record; tussen 2016 en 2017 groeide de omzet zelfs met 2,1 miljoen euro. De verkoop van stoffen met een positieve economische waarde steeg van een kleine 2,7 miljoen euro in 2017 naar 3,0 miljoen euro in 2018.
Olaf van der Kolk
De forse stijging van de omzet komt onder meer door de gestegen verkoopwaarde van reststoffen en de toegenomen diensten aan deelnemers en derden. Directeur Olaf van der Kolk van AquaMinerals licht toe: “Wij en onze aandeelhouders zijn steeds beter in staat om te voorspellen welke stromen met welke kwaliteit op welk moment vrijkomen. Dit betekent dat we steeds beter spulletjes met de juiste kwaliteit op het juiste moment bij de klant krijgen. Hierdoor genereren we een betere economische waarde van stoffen per ton en beheersen we de kosten.”
Deze ontwikkeling wordt nog versterkt door innovaties, vertelt Van der Kolk. “Het gaat om innovaties bij zowel de zuiveringsprocessen waarbij de stoffen vrijkomen als de opwerkstappen om uit deze reststoffen hoogwaardige grondstoffen te produceren. De toename van de economische waarde is zelfs aan het versnellen.”
Betrouwbare leveranciers
Het helpt volgens Van der Kolk dat marktpartijen veel meer dan een aantal jaren terug bereid zijn om circulaire grondstoffen toe te passen. “De terughoudendheid van vroeger is aan het wegsmelten. Mede omdat de aanbieders, onder andere uit de watersector, stappen hebben gezet om betrouwbare leveranciers van secundaire grondstoffen te zijn. De watersector heeft maatregelen genomen om materialen hoogwaardiger in te zetten. Zo zijn de kalkkorreltjes bij de drinkwaterbedrijven nu zuiverder dan voorheen.”
Ook buiten drinkwaterbedrijven en waterschappen om is AquaMinerals in staat samen met andere partijen waarde aan stoffen toe te voegen, vertelt Van der Kolk. “Dat lukt door materiaal op te werken, bijvoorbeeld te drogen of zeven. Een aardig voorbeeld is dat door ons geleverd gemalen calciet wordt gebruikt voor gezichtsscrubs van cosmeticaproducent Naïf.”
Kruisbestuivingen
Aan AquaMinerals doen de tien Nederlandse drinkwaterbedrijven en De Watergroep uit Vlaanderen mee. In 2018 traden voor het eerst ook waterschappen toe tot het samenwerkingsverband: Waterschap Aa en Maas en Waternet namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Daarbij zal het niet blijven, zegt Van der Kolk. “Ik kan nog geen namen naar buiten brengen, maar dit jaar komen er meer waterschappen bij.”
AquaMinerals en de Energie- & Grondstoffenfabriek (EFGF) van de waterschappen hebben net een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Van der Kolk: “Wij gaan de EFGF ondersteunen bij de product- en marktontwikkeling van de teruggewonnen stoffen uit de communale afvalwaterketen. De EFGF haalt hiermee de juiste - en brede - expertise en ervaring in huis, terwijl wij meer mens- en slagkracht krijgen om de noodzakelijke stappen te zetten in het valoriseren van deze teruggewonnen stoffen.”
Van der Kolk vertelt dat de bijdrage aan reststoffen in volume door de waterschappen nog bescheiden is. “Dat is ook niet gek, want zij zijn eigenlijk pas begonnen om grondstoffen terug te winnen uit de waterketen. We hebben een aantal toepassingen voor struviet uit afvalwater ontwikkeld en zijn drukdoende om zand en cellulose naar de markt te brengen. De opbrengst hiervan is nu nog beperkt, maar we zien voldoende aanknopingspunten dat dit in de toekomst zal verbeteren. Daarnaast wordt al zichtbaar dat er ook veel kruisbestuivingen tussen drinkwaterbedrijven en waterschappen ontstaan.”
Klimaatpositieve stoffen
Ondanks de goede resultaten is niet alles hosanna. Van der Kolk wijst erop dat voor aluminiumslib nog steeds geen bevredigende toepassing is gevonden. “Dat blijft een lastige stroom. Ik heb zelfs thuis de hortensia’s met aluminiumslib bemest om te kijken of ze blauw zouden worden. Dat is niet gebeurd. We willen de komende tijd veel energie in dit probleem steken en gaan kijken of een Europese aanpak mogelijk is.”
'Struviet en waterijzer hebben een zeer positieve klimaatimpact'
AquaMinerals meldt in het jaarbericht steeds meer reststoffen te leveren die per saldo zorgen voor winst voor het klimaat. Het streven is om alle reststoffen klimaatpositief te krijgen. Van der Kolk: “We zien dat onder meer struviet en vloeibaar en steekvast waterijzer een zeer positieve klimaatimpact hebben, omdat zij chemische producten die slecht zijn voor het milieu vervangen. Bij het waterijzer gaat het ook nog eens om grote volumes, dus een grote impact. Het zou daarom mooi zijn als het volume van struviet ook kan worden vergroot. Bij andere stoffen is de klimaatwinst veel kleiner. Zo zullen we bij zand uit rioolwaterzuiveringen ons stinkende best moeten doen om een beetje bij te dragen aan een negatieve CO2-voetafdruk, dus een positief resultaat.”
Hergebruik in eigen sector
Wat zijn de plannen voor de komende tijd? Een speerpunt is circulariteit, vertelt Van der Kolk. “Wij willen belangrijke stappen zetten om stoffen circulair in te zetten, bij voorkeur door hergebruik in de watersector zelf. Calciet is hiervan een goed voorbeeld. Een ander idee is om ijzer te hydrolyseren en opnieuw in te zetten als coagulant. Waar het binnen de watersector zelf niet lukt, willen we stoffen naar andere circulaire ketens brengen.”
Nog een ontwikkeling is automatisering. “Daarmee willen we meer doen bij de logistieke processen”, zegt Van der Kolk. “Ook hebben we te maken met ruim tachtig drinkwaterlocaties en steeds meer locaties van waterschappen. Het zou daarom heel prettig zijn als we vanaf afstand de kwaliteit en kwantiteit van reststoffen kunnen monitoren.” AquaMinerals leert er nog elke dag bij, merkt Van der Kolk tot slot op. “We zijn al erg ver maar nooit klaar.”
MEER INFORMATIE
Jaarbericht 2018 AquaMinerals
Artikel vakblad H2O: Het goud van AquaMinerals trekt waterschappen
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.