Van de klimaatdoelen die de waterschappen zich hebben gesteld, komt energieneutraliteit in zicht, blijkt uit de toelichting op de Klimaatmonitor in H2O november. Het energieverbruik van de waterschappen daalde in een jaar tijd met 3,5 procent, terwijl het opwekken van duurzame energie uit bijvoorbeeld rioolwater aanzienlijk steeg. “Energie hebben we nu in de vingers”, zegt Hielke van der Spoel, senior beleidsadviseur waterketen bij Waterschap Rivierenland. Ergo: In 2025 zijn de waterschappen energieneutraal.
door Bert Westenbrink
H2O novemberNext stop: klimaatneutraliteit. Niet in 2050, zoals de rest van Nederland (en Europa), maar in 2035. Over de haalbaarheid van het vorig jaar vastgestelde ambitieuze doel klinken in deze H2O twijfels ('waterschappen moeten wel rolvast blijven'), maar de afspraak levert in ieder geval op dat er versnellingsprogramma’s worden opgetuigd voor de emissiereductie van methaan en lachgas. En dat zet zoden aan de dijk. “Waterschappen kunnen met lachgasreductie echt meters maken richting klimaatneutraliteit”, zegt Ina Elema, beleidsadviseur energie van de Unie van Waterschappen.
Over de klimaatneutraliteit in 2035 zal dan nog niet het laatste woord zijn gezegd, maar afzwakken geeft geen pas. De scenario’s, of ze nu van het IPCC of het KNMI komen, kleuren de toekomst almaar roder, omdat de in Parijs afgesproken mondiale opwarming van de 1,5 graden Celsius in 2100 steeds verder uit het zicht raakt - het niveau van broeikasgassen in de atmosfeer neemt nog steeds toe, alle plechtige toezeggingen over terugdringen van de uitstoot ten spijt. Dit terwijl de komende jaren cruciaal zijn om het Parijsakkoord te halen.
De wetenschappelijke brandbrief is daarmee ook een oproep aan de waterschappen: verslappen is een verkeerd signaal
Het gebrek aan commitment wekt ergernis. Twaalf Nederlandse wetenschappers die meeschreven aan de recente IPCC-rapporten, uitten vorige maand in een open brief aan het kabinet hun frustratie over het klimaatbeleid, zoals u kunt lezen op H2O online. “De belangrijke boodschappen uit de IPCC-rapporten komen nog maar spaarzaam door bij publiek en overheid”, schrijven ze.
Ondanks ‘de toenemende urgentie’ zien de wetenschappers ‘een aarzelende houding ten aanzien van ingrijpende maatregelen’. “Ook al is Nederland klein en onze directe uitstoot daarmee ook, een snelle eliminatie van Nederlandse emissies is cruciaal voor wereldwijd draagvlak voor dit beleid.”
De wetenschappelijke brandbrief is daarmee ook een oproep aan de waterschappen: verslappen is een verkeerd signaal. De urgentie neemt toe, klimaatneutraliteit in 2035 is een must. Het doel dient tot voorbeeld van het Nederlandse bestuurlijke en maatschappelijke landschap. En daarbuiten.
Bert Westenbrink is hoofdredacteur van H2O media en schrijft het redactioneel in het vakblad
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.