Dijkinspecties met behulp van AI, eDNA voor de opsporing van lozingen, digitale meters voor grondwateronttrekkingen en een app om watervervuiling bij de bron aan te pakken. Deze vier waterinnovaties zijn vanmiddag door de jury uitgeroepen tot winnaars van de Waterinnovatieprijs 2023/2024. De publieksprijs ging naar de ‘knikkerbaan’ voor een slibloze rioolwaterzuivering.
"De winnaars laten zien dat de 21 waterschappen volop bezig zijn hun werk efficiënter en beter in te richten op basis van digitale data en kunstmatige intelligentie", zegt bestuurslid Luzette Kroon van de Unie van Waterschappen. "Door continu te innoveren worden wateropgaven nog slimmer, beter en goedkoper opgelost."
De tweejaarlijkse Waterinnovatieprijs is een initiatief van de Unie, het Waterschapshuis, de Nederlandse Waterschapsbank en STOWA. Zij willen daarmee innovatieve projecten op het gebied van waterbeheer zichtbaar maken en kennisdeling bevorderen.
Kroon wijst op nieuwe uitdagingen als gevolg van klimaatverandering. "Innovaties zijn onmisbaar om ons waterbeheer te vernieuwen en te verbinden met andere ruimtelijke en maatschappelijke opgaven", stelt zij.
Duidelijke winnaar
Dit keer waren voor de juryprijs in totaal zestig innovaties ingediend voor vier verschillende categorieën: ‘Briljantjes’, ‘Gezonde leefomgeving’, ‘Dijken van de toekomst’ en ‘Water en bodem sturend’. Twaalf daarvan waren eind december al genomineerd. Voor de publieksprijs kon vervolgens online op een van deze twaalf gestemd worden.
Met 555 van de in totaal 3134 uitgebrachte stemmen is het project TORWASH van Waterschap Aa en Maas de duidelijke winnaar van deze prijs, zo werd vanmiddag tijdens het Waterinnovatiefestival in Utrecht bekendgemaakt. Een levensgrote ‘knikkerbaan’ is de belichaming van deze techniek waarmee slib op een rioolwaterzuivering wordt omgezet in herbruikbare producten.
In de categorie ‘Dijken van de toekomst’ verkoos de jury het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier met de innovatie ‘Scheuren in dijken detecteren met behulp van artificiële intelligentie (AI)’. Hierbij worden drone- en vliegtuigbeelden ingezet om de efficiëntie van dijkinspecties te verhogen.
Briljantje
Het Hoogheemraadschap van Delfland won in de categorie ‘Gezonde leefomgeving’ met een eDNA-methode om sneller en goedkoper te kunnen zoeken naar de bron van een verontreiniging.
‘Zicht op water’ van Waterschap Brabantse Delta was volgens de jury het beste project in de categorie ‘Water en bodem sturend’. Deze innovatie geeft met digitale meters, die geïnstalleerd worden op waterbronnen en verbonden met een online dashboard, inzicht in de grondwateronttrekkingen van agrarische bedrijven.
De prijs voor het beste ‘Briljantje’ tot slot ging naar Waterschap Vechtstromen voor een door Andras Koops ontwikkelde opsporingsmethode om watervervuiling bij de bron aan te pakken. Concreet gaat het om een app die verschillende data combineert.
Glazen beeld
De winnaars werden verblijd met een beeld van glaskunstenaar Gert Bullée en een bedrag van 2.500 euro, dat zij kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld deelname aan een training of het inhuren van een deskundige om het project verder te brengen.
In het eerste nummer van magazine H2O van dit jaar, dat binnenkort verschijnt, wordt ook aandacht besteed aan de Waterinnovatieprijs. Een aantal inzendingen staat in de schijnwerpers.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.