Advies- en ingenieursbureau TAUW heeft op basis van een analyse van zijn eigen watergerelateerde projecten vier succesfactoren onderscheiden voor een klimaatrobuust watersysteem: synergie van opgaven, een concreet handelingsperspectief, vitale bossen en systeemdenken.
"In het landelijk gebied liggen veel opgaven, waaronder klimaatgerelateerde. Veel van onze projecten spelen zich hieraf", legt Linda van der Toorn uit. Ze is senior adviseur watersystemen bij TAUW en een van de opstellers van het white paper. "Een white paper is bedoeld als bestaansopname: wat weten we op dit moment. We willen hiermee de kennis delen die we hebben opgedaan en bovendien kunnen we zo ook laten zien welke opdrachten we allemaal verrichten."
Van der Toorn en haar collega Mirjam Hulsbos, ook senior adviseur watersystemen bij TAUW, analyseerden verschillende projecten die het ingenieurs en onderzoeksbureau de afgelopen periode heeft uitgevoerd. Ze kwamen tot vier succesfactoren.
Synergie
"Benut de synergie van opgaven in een gezamenlijke aanpak", zegt Van der Toorn. Er is veel overlap tussen de opgaven van verschillende overheden. Door je watersysteem goed te analyseren, als waterschap of als waterbedrijf of welke verantwoordelijke overheid dan ook, zie je snel waar de kansen en knelpunten liggen. Je ziet waar de verschillende opgaven elkaar kunnen versterken. Samenwerking zorgt er dan voor dat opgaven sneller uitgevoerd kunnen worden."
Handelingsperspectief
"Je ziet dat veel problemen worden aangepakt zonder de effecten op water en klimaat volledig in beeld te hebben ", denkt Van der Toorn. "Neem iets als meer groen in de stad. Dat is natuurlijk goed tegen hittestress en heeft positieve effecten op de leefbaarheid, maar het kost wel gewoon meer water. Dat moet ergens vandaan komen. Hier gaat het er echt om heel goed na te denken over de watervraag in een bepaald gebied om het handelingsperspectief vervolgens concreet en inzichtelijk te kunnen maken."
Vitaal bos
"Een vitaal bos is de sleutel tot een veerkrachtige waterhuishouding", stellen Van der Toorn en Hulsbos. "Veel van de waterproblematiek wordt geweten aan de landbouw en (drinkwater)onttrekkingen, maar onze bossen spelen ook een rol. Daar wordt veel water verdampt. Maar het goede nieuws is dat het zeker mogelijk is om bossen anders in te richten. Geef ze meer loofbomen en meer open plekken en je creëert een robuustere omgeving die bijdraagt aan biodiversiteit, CO2-opslag en die een positief effect heeft op de waterkringloop."
Systeemdenken
"Binnen TAUW noemen we dit het bodem- , water- en ecosysteemdenken", leggen Hulsbos en Van der Toorn uit. "Het draait er eigenlijk om gebruik te maken van het natuurlijke systeem bij de inrichting en het gebruik van het landschap. Deze manier vindt langzaamaan steeds meer draadvlak in de maatschappij. Er was sprake van in het regeerakkoord en ook bij waterschappen zie je het steeds meer terug. Bijvoorbeeld in de discussie over de vraag of het waterpeil volgt uit de functie van een gebied of de functie uit het waterpeil? Het is goed dat dit soort gesprekken nu gevoerd worden. We staan met z'n allen voor stevige opgaves, waar we met een beetje lef en een andere manier van kijken voor kunnen slagen."
MEER INFORMATIE
Het whitepaper 'Vier succesfactoren voor een klimaatrobuust watersysteem'
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.