De Waterwijzer Landbouw en de Waterwijzer Natuur zijn gelanceerd. Met deze twee nieuwe instrumenten kunnen waterbeheerders de relaties tussen klimaat, waterbeheer, landbouw en natuur in kaart brengen.
De waterwijzers zijn bedoeld om de effecten op natuur en landbouw van het klimaatrobuust inrichten van Nederland en verdere waterhuishoudkundige veranderingen door te rekenen. Bij de ontwikkeling waren circa 20 partijen betrokken, waaronder waterschappen, Rijkswaterstaat, KWR en Vewin. De regie was in handen van Stowa.
Er waren al methoden beschikbaar om de effecten te meten van veranderingen in de waterstand op landbouwopbrengsten en vegetatie.
Vernieuwing
“De HELP-tabellen en Waternood waren echter toe aan vernieuwing,” zegt Rob Ruijtenberg van STOWA. “Ze waren gebaseerd op verouderde meteorologische gegevens, berekenden alleen langjarig gemiddelde effecten en namen zoutschade niet mee. De nieuwe waterwijzers kunnen heel specifiek per jaar of soort jaar de gevolgen van veranderingen in de waterstand laten zien en wegen de gevolgen van klimaatverandering mee.”
De nieuwe waterwijzers voorzien volgens Ruijtenberg in een heel grote behoefte bij bestuurders en agrariërs. “Veel bestuurslagen gebruiken – bewust of onbewust – modellen om de gevolgen van veranderingen in waterhuishouding te meten. Denk aan de waterschappen voor het waterbeheer, de provincies voor de ruimtelijke visies of het Deltaprogramma voor het maken van scenario’s.”
Instrument
De Waterwijzer Landbouw is een instrument voor waterbeheerders en agrariërs. Het biedt een inschatting van het effect van waterhuishoudkundige maatregelen op landbouwkundige opbrengsten, bij voorbaat waar het gaat om schade door droogte, wateroverlast of verzilting.
De Waterwijzer Natuur is bedoeld om vast te stellen wat de effecten van de ingrepen in de waterhuishouding heeft op de natuurlijke vegetatie en welke consequenties klimaatverandering heeft voor de haalbaarheid van deze doelen. “Beide wijzers zijn klaar om te gebruiken. De Waterwijzer Natuur zal nog een verbeteringsslag ondergaan, dat is vermoedelijk eind volgend jaar afgerond.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.