De Unie van Waterschappen en Vewin, de koepel van drinkwaterbedrijven, presenteren een gezamenlijke oproep aan het komende kabinet: ‘Water in actie’. De organisaties vragen meer regie van het Rijk (en financiële afspraken) en bieden samenwerking aan, bijvoorbeeld op het gebied van natuurherstel.
In ’Water in actie’ schetsen de drinkwaterbedrijven en de waterschappen de uitdagingen voor de komende jaren. Daarbij identificeren de organisaties twee hoofdproblemen: watermanagement en schoon drinkwater. Aanpassingen aan het watermanagement zijn nodig omdat klimaatverandering zorgt voor nattere en drogere periodes en de drinkwatervoorziening staat onder druk door verontreinigingen.
De drinkwaterbedrijven en waterschappen vragen het nieuwe kabinet om ‘de drinkwaterbronnen te beschermen en te zorgen voor voldoende gebieden waar water kan worden vastgehouden.’ Ook willen de koepelorganisaties dat de nieuwe regering inzet ‘op een strenge bronaanpak bij watervervuiling; een voortrekkersrol pakt in het verbeteren van de waterkwaliteit en de regie neemt bij een nationale aanpak waterbesparing.’
In het begeleidende commentaar zegt Vewin-voorzitter Pieter Litjens over dit wensenlijstje: “Als het nieuwe kabinet de waterschappen en drinkwaterbedrijven ondersteunt bij hun taken om schoon en voldoende water te garanderen, en te zorgen dat altijd lekker en gezond drinkwater vanzelfsprekend blijft, kunnen ze hun belangrijke bijdrage blijven leveren aan een gezond en veilig Nederland.”
Vewin en de Unie van Waterschappen vragen het nieuwe kabinet om financiële ruimte om hun wettelijke taken uit te kunnen voeren. "Om Nederland veilig en schoon te houden en te krijgen zullen de waterschappen en drinkwaterbedrijven de komende jaren veel extra moeten investeren en extra kosten moeten maken."
De waterschappen willen daarom snel financiële afspraken maken over de dijkversterkingen na 2028 en het Deltafonds uit te breiden om de gevolgen van zeespiegelstijging op te kunnen vangen. De drinkwaterbedrijven willen duidelijkheid over de aanpassingen aan de drinkwaterregelgeving (WACC).
Waterschappen en drinkwaterbedrijven zien hun ‘Water in actie’-oproep niet alleen als wensenlijst, maar ook als ‘een uitgestoken hand'. "Wij kunnen het nieuwe kabinet helpen om het benodigde natuurherstel te versnellen en willen samen met het nieuwe kabinet werken aan gezond en voldoende (drink)water."
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.