Veel regen, smeltwater uit de Alpen en een stevige westenwind zorgen de komende dagen naar verwachting opnieuw voor een hoogwaterpiek. Voor de waterschappen rond het IJsselmeer en langs de grote rivieren is het malen tegen de klippen op. En uit voorzorg wordt een dijk zelfs ingepakt met een doek.
In het gebied van Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) zullen de grondwaterstanden, die door de vele neerslag in oktober en november toch al erg hoog waren, de komende week 'naar uitzonderlijke hoogte' stijgen, voorspelt het waterschap. Daardoor reageren de waterpeilen ook snel op nieuwe neerslag.
Naast regen wordt vanaf morgen een harde westenwind verwacht. Die zorgt ervoor dat water vanaf de IJssel richting het werkgebied van WDODelta wordt opgestuwd, waardoor de afvoer van water wordt bemoeilijkt. Het waterschap laat alle gemalen draaien en bemant het gemaal Zedemuden 24 uur per dag.
Ook Wetterskip Fryslân doet zijn uiterste best om 'de druk op de Friese boezem te verlichten'. Door de hoge stand van de Waddenzee is het volgens het waterschap momenteel lastig om overtollig water via het Lauwersmeer af te voeren. Daarom is het historische Woudagemaal in Lemmer al voor de derde keer dit jaar in werking gesteld. Ook het Hooglandgemaal in Stavoren en de Heining bij Marrum draaien volop.
Wilt u H2O lezen? Kijk hier voor een abonnement
Opgeschaald
In het noordoosten verwacht Hunze en Aa’s door de wind morgenavond drie tijen niet goed te kunnen spuien. Daardoor zullen de waterstanden op de boezem dan stijgen tot ongeveer 0,95 meter boven NAP op zaterdagmorgen, aldus het waterschap.
Afgelopen week is via de spuisluizen in Delfzijl en Nieuwe Statenzijl al zo’n 8 miljard liter water per etmaal afgevoerd naar zee. Als extra maatregelen zijn gisteren ook de Kleine Zeesluis en gemaal Rozema ingezet. Hunze en Aa’s verwachtte toen nog niet dat het de inzet van (nood)waterbergingspolders nodig zou zijn.
Vallei en Veluwe heeft al wel gecontroleerd water ingelaten in de Hoenwaard bij Hattem. Vanwege de hoogwaterpiek in de Rijn bij Lobith afgelopen maandag was dit waterschap al opgeschaald naar fase 1 en dat blijft voorlopig zo. Dat betekent dat de dijken en de gemalen langs de IJssel en de Nederrijn en de stuwen en duikers daarin dagelijks geïnspecteerd worden.
Ingepakte dijk
Door de hoge rivierstanden worstelt Waterschap Rivierenland met kwel. Dat legt een behoorlijk beslag op de pompcapaciteit. Zo draait het Hollands-Duits gemaal in Nijmegen soms met twee pompen uitsluitend om kwelwater af te voeren.
Rivierenland verwacht dat de waterstand op de Lek en de Merwede dit weekend flink zal oplopen door de combinatie van wind vanaf zee en de hoogwatergolf die dan aankomt in de lage delta. Voor de Rijn rekent het waterschap op een nieuwe hoogwatergolf in de laatste dagen van dit jaar, voor de Maas al tijdens de kerstdagen.
Ook het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden bereidt zich voor op hoge waterpeilen in de Lek. Zo wordt de dijk bij Salmsteke morgenochtend extra beschermd door deze helemaal in te pakken met een doek. Om te voorkomen dat een nieuwe kleilaag wegspoelt, was dat eind november al deels gebeurd.
Poort gesloten
In Schoonhoven sluit het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard de Veerpoort en in Rotterdam de sluis in het Boerengat om het gebied te beschermen tegen wateroverlast. De Hollandsche IJsselkering bij Krimpen aan den IJssel wordt mogelijk eveneens gesloten.
Update 21 december (middag)
Vanwege storm Pia (code geel) worden vandaag en morgen (21 en 22 december) hoge waterstanden aan de Nederlandse kust en in het IJsselmeergebied verwacht. Normaal gesproken komen deze waterstanden ongeveer eens per vijf jaar voor, zegt Matthijs Winters van de Landelijke Coördinatiecommissie Overstromingsdreiging in een bericht van Rijkswaterstaat. De combinatie van de verhoogde rivierafvoer en de noodwestenwind maakt het volgens hem extra bijzonder.
Rijkswaterstaat heeft de keersluis Ravenswaaij in het Amsterdam-Rijnkanaal en de opblaasbare Ramspolkering bij Kampen (deze balgstuw vanochtend om 10.30 uur) uit voorzorg gesloten. Ook gaan de Hollandsche IJsselkering bij Krimpen aan den IJssel en de Oosterscheldekering naar alle waarschijnlijkheid dicht en wordt de kier in de Haringvlietsluizen gesloten. De Noordwaard, het speciale overloopgebied voor de Merwede in de Biesbosch, stroomt vol. Rijkswaterstaat heeft een nieuwsfeed. Bij Rijkswaterstaat Waterinfo zijn de actuele en verwachte waterstanden te zien.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.