Het roterende duikerschot, de AdOx-technologie om medicijnresten te zuiveren, de Energie Damwand en Big Brown Data zijn de vier winnaars geworden van de Waterinnovatieprijs 2021. Dat is vanmiddag bekendgemaakt op het Waterinnovatiefestival, dat vanwege de coronamaatregelen online plaatsvond. De publieksprijs ging naar de superkritische vergassing.
De Waterinnovatieprijs is een initiatief van de Unie van Waterschappen, de Nederlandse Waterschapsbank, het Waterschapshuis en STOWA. Die willen daarmee innovatieve projecten op het gebied van waterbeheer onder de aandacht brengen.
Traditioneel waren er altijd drie categorieën die de kerntaken van de waterschappen representeren plus een actuele vierde categorie. Dit jaar kozen de initiatiefnemers ervoor om de grootste opgaven in de watersector centraal te zetten: aanpassen aan weersextremen, gezond water en een gezonde bodem en klimaatneutraliteit. Als vierde categorie is daaraan het thema van het Waterinnovatiefestival toegevoegd: het waterschap van de toekomst.
Tijdens het festival werd afscheid genomen van bestuurslid Hein Pieper van de Unie, die jarenlang het gezicht van de Waterinnovatieprijs was. "Als we niet innoveren, bestaat de delta in deze vorm over honderd jaar niet meer", waarschuwde hij.
Platform
De 99 inzendingen werden door een jury onder leiding van Annemieke Nijhof, algemeen directeur van Deltares, teruggebracht naar 12 genomineerden, 3 per categorie. Daaruit zijn de winnaars geselecteerd.
"Zoals de recente jaren van droogte en de overstromingen in het stroomgebied van de Maas hebben laten zien, leidt klimaatverandering tot nieuwe uitdagingen in het waterbeheer en voor de toekomst van waterschappen", aldus Nijhof. "Innovaties zijn onmisbaar om ons watermanagement te vernieuwen en te verbinden met andere ruimtelijke en maatschappelijke opgaven."
De Waterinnovatieprijs vormt volgens haar 'een platform voor bestaande én nieuwe partijen, nieuwe allianties, nieuwe technologieën en concepten'.
De prijswinnaars
- In de categorie ‘Aanpassen aan weersextremen’ won het roterende kunststof duikerschot. Dit instelbare, draaibare schot van Waterschap De Dommel kan op goedkope, duurzame en eenvoudige wijze in duikers worden geplaatst, waardoor water beter en langer kan worden vastgehouden in dit door droogte geteisterde stukje Noord-Brabant. De jury vindt de innovatie ingenieus, betekenisvol en ziet de opschalingsmogelijkheid.
- In de categorie ‘Gezond water en een gezonde bodem’ won AdOx, een techniek die de TU Delft ontwikkelde om zonder schadelijke effecten medicijnresten uit het afvalwater te kunnen zuiveren. De jury ziet deze innovatie als een belangrijke stap vooruit in de medicijnverwijdering en spreekt van een vooruitstrevende technologie die concrete problemen bij onder meer het Hoogheemraadschap van Delfland direct kan oplossen.
- In de categorie ‘Klimaatneutraliteit’ won de Energie Damwand van Crux Engineering. Hiermee worden twee vliegen in één klap geslagen: de damwand kan worden ingezet als waterkering én zorgt in combinatie met een warmtepomp voor de levering van thermische energie uit oppervlaktewater. Volgens de jury geeft de Energie Damwand een gezicht aan de grote potentie van warmte uit water. Ook prijst ze de cross-sectorale benadering: de innovatie brengt twee werelden samen.
- In de categorie ‘Waterschap van de toekomst’ won Big Brown Data. Het rioolwater blijkt een goede indicatie te zijn voor de verspreiding van het coronavirus. Door dagelijks alle rioolwaterzuiveringsinstallaties van de waterschappen te bemonsteren, hebben de 21 waterschappen samen met het RIVM en het ministerie van volksgezondheid nauwkeurig inzicht verkregen in de verspreiding van het virus. De jury ziet enorme potentie in data uit rioolwater.
- De publieksprijs ging met 17,8 procent van de stemmen naar de superkritische vergassing van het Hoogheemraadschap van Hollands Noorderkwartier. Met deze innovatie worden de reststromen die ontstaan in het zuiveringsproces op een rioolwaterzuiveringsinstallatie omgezet naar groen gas.
MEER INFORMATIE
Themapagina Waterinnovatieprijs
H2O-bericht: Genomineerden Waterinnovatieprijs 2021
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.