Waterschap Vallei en Veluwe heeft het onttrekkingsverbod voor oppervlaktewater met ingang van vandaag beëindigd. Volgens het waterschap is er sprake van voorzichtig herstel van de grondwaterstand. Wel wordt in sommige gebieden het zomerpeil voorlopig nog gehandhaafd, net als in andere gedeelten van het land.
Vanwege de droge zomer gold het onttrekkingsverbod sinds 5 juni voor inwoners en vergunninghouders in het gehele werkgebied van Vallei en Veluwe, met uitzondering van de plaatsen waar oppervlaktewater vanuit de IJssel, Nederrijn of randmeren het werkgebied kan worden ingelaten.
Het herstel van de grondwaterstand is drie maanden eerder ingezet dan in het eveneens zeer droge 2018, zegt Vallei en Veluwe. De afvoer van water komt weer op gang. In het najaar is er bovendien minder vraag naar oppervlaktewater en neemt de verdamping af. Door de gevallen neerslag is er in de bovenste bodemlagen nu voldoende vocht.
Wel zijn er regionale verschillen. De grondwaterstanden in de hoge delen, de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug, zijn nog erg laag. Vallei en Veluwe vult het grondwater aan door in het peilbeheer per gebied maatwerk te leveren en waar nodig een hoger waterpeil dan gebruikelijk in deze tijd van het jaar aan te houden.
Tragere systemen
Martin HilferinkOok in de regio Twenthe is de droogte volgens Waterschap Vechtstromen ondanks de vele regen nog niet voorbij. Zeker op de hoger gelegen zandgronden blijven de grondwaterstanden nog achter bij wat normaal is voor de tijd van het jaar. ''Er is veel regen geweest, maar voor de trager reagerender systemen is er ook nog veel nodig’’, zegt woordvoerder Martin Hilferink.
De onttrekkingsverboden gelden daarom nog steeds. Op korte termijn moeten metingen uitwijzen of ze, al dan niet deels, opgeheven kunnen worden, aldus de woordvoerder. ''Dat zal dan waarschijnlijk per 1 november zijn.’’
Vechtstromen probeert in gebieden waar geen water naartoe gebracht kan worden, de neerslag zo goed mogelijk vast te houden in vooral kleine slootjes en vijvers (‘’de haarvaten’’).
Droogteschade beperken
Hetzelfde doet Waterschap Scheldestromen. In Zeeland schommelt het neerslagtekort nog steeds rond de 150 millimeter. Vorig jaar bleek dat het langer aanhouden van het zomerpeil een zeer positief effect had op de grondwatervoorraad en de waterstanden, waardoor droogteschade beperkt werd, aldus het waterschap.
''Afhankelijk van de neerslag komende winter blijft de maatregel voorlopig van kracht. Medewerkers houden de situatie nauwlettend in de gaten’’, meldt Scheldestromen.
Nieuwe waterinlaat
Waterschap Limburg heeft de stuwen al sinds 2018 in de hoge zomerstand, waardoor water langer in beken wordt vastgehouden. Daarnaast worden extra maatregelen getroffen, zoals een nieuwe waterinlaat waarmee rond de 300 kuub water per uur in het beeksysteem van de Uffelse Beek in Midden-Limburg wordt gelaten, het achterwege laten van maaien en het plaatsen van zandzakjes.
''We moeten nog steeds alle zeilen bijzetten om zoveel mogelijk water vast te houden’’, verklaart woordvoerder Joost Oudehengel. Het waterschap zag echter geen aanleiding om het onttrekkingsverbod voor oppervlaktewater, dat normaal gesproken op 1 oktober afloopt, te verlengen.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.