De topsectoren Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water gaan intensief samenwerken bij het ontwikkelen van innovatieve oplossingen. Hiervoor is tijdens de Aqua Nederland Vakbeurs een intentieverklaring getekend.
Onder de verklaring staan de handtekeningen van boegbeelden Loek Hermans (Tuinbouw & Uitgangsmaterialen) en Hans Huis in ’t Veld (Water). De twee sectoren starten dit jaar nieuwe projecten, die zijn gebaseerd op een gezamenlijke programmering en financiering. Zij spreken de wens uit om de samenwerking in 2018 nog verder te versterken. Dan wordt ook gekeken of het mogelijk is om de topsector Agri & Food erbij te betrekken.
De beschikbaarheid van kwalitatief en kwantitatief voldoende water is van cruciaal belang voor de tuinbouw, zo is te lezen in de intentieverklaring. Er zijn grote uitdagingen bij het terugdringen van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen en de zorg voor microbacterieel veilig water. Opgemerkt wordt dat cross-sectorale samenwerking een krachtig middel is om grensverleggende innovaties tot stand te brengen. “We kunnen niet zonder elkaar”, licht Hermans toe. “Want de tuinbouw kan niet zonder water. Belangrijk is om weinig water te gebruiken. Ook streven we naar zo min mogelijk emissies.”
Huis in ’t Veld benadrukt eveneens het belang van gezamenlijk optrekken. “Binnen de watersector werken we al veel samen bij watertechnologie en watermanagement. De toekomst ligt echter vooral in grensoverschrijdende initiatieven met andere topsectoren.” Volgens beiden onderscheidt Nederland zich hiermee internationaal. Hermans haalt de ontmoeting aan die hij een dag eerder met de Ethiopische minister van Landbouw had. “Die was zeer geïnteresseerd in de combinatie van tuinbouw en watertechnologie.”
Voorafgaand aan de ondertekening was er een workshop over de waterproblematiek in de tuinbouw. José Vogelezang (topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen) noemt als trend de toenemende onafhankelijkheid van bodem en klimaat. “Dat zorgt voor een grote efficiencyslag bij onder meer het watergebruik. Een voorbeeld is het plaatsen van vaste planten in substraatbedden. Hiermee wordt uitspoeling naar de grond voorkomen.” Toch zijn er nog voldoende uitdagingen, aldus Vogelezang. Zij presenteert een matrix met zestien thema’s die nader onderzoek verdienen. “Daarbij zijn volop kansen voor beide sectoren om te innoveren.”
Een belangrijke ontwikkeling binnen de tuinbouwsector is de waterzuiveringsplicht die op 1 januari 2018 wordt ingevoerd. Bedrijven moeten minimaal 95 procent van de gewasbeschermingsmiddelen verwijderen uit het looswater. Hiervoor zijn nog amper oplossingen op de markt. “Basale maatregelen bij de dompelbak volstaan niet”, vindt Peter Knippels van de KAVB, de branchevereniging van de bloembollensector. “We moeten op zoek naar oplossingen van buiten die meer duurzaam en effectief zijn.”
Volgens Wilco Wisse van glastuinbedrijf Lans is de zuiveringsplicht enerzijds een goede zaak. “Ondernemers gaan nadenken over andere mogelijkheden om water te gebruiken. Maar anderzijds: gaat de wet werken zoals de overheid wil? Nee! Omdat het water naar het riool gaat, verbetert de kwaliteit van sloten niet.” Zijn eigen bedrijf heeft een installatie gekocht om water te recirculeren en meststoffen te behouden. “Hiermee brengt waterzuivering wat op.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.