De molens van Kinderdijk staan sinds 1997 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Dat 25-jarig jubileum wordt dit jaar met verschillende activiteiten gevierd, maar er zijn ook zorgen. Om het erfgoed voor de toekomst te behouden, ondertekenden zes betrokken partijen gisteren een samenwerkingsovereenkomst.
Daarin beschrijven de provincie Zuid-Holland, Waterschap Rivierenland, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK) en de gemeenten Alblasserdam en Molenlanden hun gezamenlijke verantwoordelijkheid en hun ambities voor Kinderdijk.
Ze willen dat het molengebied hét voorbeeld wordt van modern erfgoedbeheer, aldus een persbericht van Waterschap Rivierenland. "Het ontwikkelen van de toeristische trekpleister gaat daarbij hand in hand met het verbeteren van de leefbaarheid, het behoud van de beleving en de versterking van het eigen karakter van het gebied", zegt wethouder Arco Bikker van Molenlanden.
Hollands watermanagement
Voor het waterschap is Kinderdijk volgens heemraad Mathieu Gremmen een al meer dan 750 jaar werkende plek om het Hollandse watermanagement van het heden, het verleden en de toekomst te tonen aan nationale en internationale gasten.
"Waren de molens ooit nodig om het gebied leefbaar te houden, nu doen onze gemalen dat", aldus Gremmen. "En de tijd staat niet stil: wij automatiseren gemalen en nemen ingrijpende maatregelen om het watersysteem in de Alblasserwaard op orde te houden."
Het molencomplex van Kinderdijk omvat negentien windmolens. Daarnaast zijn er dijken, opslagreservoirs, moderne pompstations en administratieve gebouwen, zoals het gemeenlandshuis van de Overwaard, dat door Rivierenland voor representatieve doeleinden wordt gebruikt.
Levend erfgoed
Marjorie Verhoek van de RCE noemt Kinderdijk "een toonbeeld van de eeuwige strijd tegen het water die we in Nederland voeren, met een uniek landschap en een watersysteem dat nog functioneert". De RCE is trots op dit "levend erfgoed" en voelt zich medeverantwoordelijk om dit te behouden.
Samenwerking is volgens de partners noodzakelijk om het woongebied leefbaar en het werelderfgoed bereikbaar te houden. Daarnaast moet het gebied aantrekkelijker worden voor zowel toeristen als voor inwoners van Kinderdijk.
Aan het zilveren jubileum van de UNESCO-status is de afgelopen maanden aandacht besteed met onder andere lezingen, een fototentoonstelling en een fotoworkshop. Later dit jaar volgen meer activiteiten.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.