De hoogwaterpiek op de rivieren viel de afgelopen dagen mee, maar door de vele neerslag is de grondwaterstand in een deel van het land weer hoog en de bodem verzadigd. Ook is er lokaal sprake van wateroverlast. De waterschappen zien zich daarom wel genoodzaakt om water af te voeren.
Het watersysteem was al aan het opdrogen, maar nu zit het weer vol, meldt Waterschap Rivierenland. "Bij elke bui die valt, moeten we het overtollige water afvoeren. De grondwaterpeilen staan weer bijna net zo hoog als rond de kerst."
De verwachting is dat dat nog wel even zo blijft; pas later deze week neemt de regen af. Ook de rivierwaterstanden zijn hoog, hoewel iets minder hoog dan voorspeld. Maandag bereikte de Rijn bij Lobith het hoogste punt van 12,80 meter boven NAP, waar eerder werd uitgegaan van ruim 13 meter boven NAP.
Voorlopig blijft Rivierenland water afvoeren en worden de winterpeilen gehandhaafd. Het waterschap waarschuwt boeren om nog even te wachten met mest uitrijden, hoewel dat officieel vanaf 16 februari mag. "Maar het is beter om het uitrijden van mest nog even uit te stellen in verband met de verzadigde bodem en de volle sloten."
Afgeschaald
Waterschap Limburg heeft de crisisstaf hoogwater, die voor het weekend was opgeschaald naar coördinatiefase 1, maandag weer afgeschaald. Wel was er toen nog sprake van wateroverlast, maar de piek in de waterafvoer van de Maas was voorbij en grote problemen werden niet meer verwacht.
Vanwege de verhoogde waterstanden waren zaterdag wel de pompen bij de Springbeek en bij de Kwistbeek aangezet. Daarnaast werden de Tungelroyse Beek, de Niers en de Grote Molenbeek extra in de gaten gehouden.
In Brabant verliep het carnavalsweekend volgens Waterschap Aa en Maas relatief droog en waren extra maatregelen niet nodig. Wel is februari hier "nu al een natte maand": op verschillende plekken viel in twee weken tijd al meer neerslag dan dat er normaal valt in de hele maand (60 tot 65 millimeter).
Kelders
Dat dat leidt tot hoge grondwaterstanden, is in het aangrenzende gebied van De Dommel ook merkbaar. Het water stroomt hier kelders en kruipruimtes in, en dat zal volgens het waterschap in de toekomst alleen maar vaker voorkomen. Het wijst inwoners op hun eigen verantwoordelijkheid: "Zorg ervoor dat je kelder waterdicht is."
Vechtstromen besloot vrijdag het Banisgemaal in te zetten om Almelo droog te houden. De meeste grondwaterstanden in het gebied bevinden zich "ruim boven" het langjarige gemiddelde. Het waterschap probeert maatwerk te leveren: water vasthouden wanneer dat kan en water afvoeren wanneer dat nodig is.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.