Anderhalf miljoen mensen spoelen billendoekjes door het toilet. Dat betekent een afvalberg van wekelijks 10,5 miljoen doekjes. Dat stelt de Unie van Waterschappen op basis van een peiling onder Nederlanders. Het onderzoek toont tevens aan dat een ruime meerderheid waterveiligheid belangrijk vindt, maar minder dan de helft is bereid daar ook meer belasting voor te betalen.
Het onderzoek maakt duidelijk, aldus de UvW, dat de kennis over wat er wel en niet in het riool thuishoort, nog niet voldoende is. Naast billendoekjes worden ook maandverband, tampons, medicijnen, frituurvet, verfresten, etensresten en luiers door de wc gespoeld, zo blijkt uit het onderzoek.
De Unie omschrijft de peiling die in januari is uitgevoerd door Ruigruik NetPanel als ‘een kwantitatief online-onderzoek’. Er waren 2.105 respondenten van 18 jaar en ouder, mannen en vrouwen, verdeeld over het hele land en van laag- tot hoogopgeleid.
Etensresten
De beantwoording van de vragen die zich richten op het uitspoelgedrag tonen aan dat er nog veel in het toilet verdwijnt dat niet mag worden weggespoeld, aldus de Unie. “Medicijn- en verfresten zijn een groeiend probleem.” Maar ook stelt ze dat het een grote misvatting is dat etensresten mogen worden doorgespoeld. Van de respondenten denkt 14 procent dat etensresten prima door het toilet kunnen. “21 procent van de ondervraagden doet dit dan ook.”
Frituurvet wordt ook nog altijd door de wc gespoeld, blijkt uit de beantwoording. “2 procent geeft aan frituurvet door het toilet te spoelen. Verfresten en medicijnen wordt door 1 procent door de wc gespoeld.”
Hoogopgeleiden
Uit de gegevens van de peiling blijkt dat hoogopgeleiden hoger scoren als het gaat om het doorspoelen van menstruatieproducten en etensresten. Laagopgeleiden maken zich volgens de percentages vaker schuldig aan het weggooien van hygiënische doekjes in het toilet.
De Unie grijpt het onderzoek aan om nog eens te wijzen op de problemen die medicijn- en verfresten veroorzaken in de zuivering en het beheer van het oppervlaktewater. “Medicijnresten komen niet alleen in het riool terecht door het wegspoelen van medicijnen door het toilet. Maar ook bijvoorbeeld via urine of door het afspoelen van muggenspray van de huid tijdens het douchen. In totaal moet jaarlijks 140.000 kilo medicijnresten uit het afvalwater gezuiverd worden.”
Verkiezingen
De UvW hield de peiling met het oog op de naderende waterschapsverkiezingen. Daarom onderzocht het bureau ook de voornemens om te gaan stemmen voor deze verkiezingen. Een vijfde van de respondenten zegt dat zeker te gaan doen, een kwart geeft aan dat waarschijnlijk te gaan doen.
Volgens het onderzoeksbureau is 80 procent van de Nederlanders bekend met de waterschappen in het algemeen en in de regio. Een nog iets hoger percentage (84 procent) zegt het werk van de waterschappen (zeer) belangrijk te vinden.
Veiligheid
De peiling richtte zich ook op kennis van Nederlanders over andere aspecten van het waterbeheer. Uit de beantwoording trekt het onderzoeksbureau de conclusie dat de Nederlanders veiligheid belangrijk vinden. “81 procent van de Nederlanders vindt het onderhoud van dijken het meest belangrijk van de voorgelegde zaken. Daarnaast vinden zij de afvoer van water bij slecht weer (71 procent) en de aanleg en het onderhoud van riolering (61 procent) ook belangrijk”, aldus het onderzoek.
Een meerderheid heeft weleens te maken gehad met wateroverlast. Dat varieert van ondergelopen straat/plein/speeltuin (35 procent), tuin (26 procent), hoog water in de toiletpot (26 procent), ondergelopen kruipruimte (11 procent), kelder (10 procent), begane grond van woning (4 procent) of iets anders (2 procent).
De meeste respondenten zeggen zelf actie te ondernemen om zuinig met water om te gaan, hoewel ouderen dat vaker doen dan jongeren. De besparingsacties die worden genoemd: minder lang douchen (67 procent), minder vaak de auto wassen (59 procent), minder vaak de tuin sproeien (50 procent), tegels in de tuin vervangen door gras/aarde (28 procent) of een regenton in de tuin plaatsen (23 procent).
Belasting
65 procent van de Nederlanders verwacht dat de waterschapsbelasting de komende 5 jaar mogelijk zal stijgen door extreem weer, zoals droogte of hevige regenval. Daarnaast verwacht men ook een stijging in de waterschapsbelasting door meer vervuiling van (drink)water.
Op de vraag of men ook genegen is die verhogingen te betalen, is minder dan de helft (44 procent) bereid dat te doen voor het onderhoud van dijken. Bij de vraag of men ook bereid is meer heffing te betalen voor de afvoer van water bij slecht weer, daalt het percentage naar 33. Nog iets minder mensen (31 procent) is van zins meer belasting te betalen voor het schoonhouden van het water in sloten, plassen en natuurgebieden.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.