Het ministerie van Economische Zaken stemde eind augustus in met gasboringen in de Waddenzee, ten noorden van het Friese dorpje Ternaard. Dit leidde tot protesten in Friesland en ver daarbuiten. Op een internationaal congres voor natuurbehoud werd vorige week een motie aangenomen om de gasboringen te voorkomen. De Tweede Kamer debatteert overmorgen over de kwestie.
De NAM wil tussen 2023 en 2037 gas winnen uit het gasveld bij Ternaard. Het ministerie van Economische Zaken heeft de vergunningsprocedure inmiddels in gang gezet. Dit hoewel decentrale overheden als Wetterskip Fryslan en de provincie Friesland negatief over de plannen van de NAM adviseerden en duizenden mensen een petitie tegen de gaswinning ondertekenden.
De Waddenvereniging, opgericht om de natuur in het Waddengebied te behouden, is negatief over de voorgenomen gasboringen. Zij vreest bodemdaling en natuurschade. In een poging internationaal ondersteuning te krijgen, diende de vereniging daarom vorige week een motie in tijdens het internationale congres voor natuurbehoud (IUCN).
Het IUCN is een internationaal verband gericht op natuurbescherming. Tot de leden behoren overheden, bijvoorbeeld het Nederlandse ministerie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, en maatschappelijke organisaties. De motie, waarin de Nederlandse regering wordt opgeroepen de boorvergunning in te trekken, werd aangenomen.
Frank PetersenDe motie was volgens Frank Petersen van de Waddenvereniging nodig omdat op deze manier internationaal de aandacht wordt gevraagd voor de waarde van de Waddenzee als natuurgebied. “Het gaat om aandacht en het gaat om de bevestiging van de grote internationale waarde van de Waddenzee. Die is niet alleen van ons. Het is een onmisbare foerageerplek voor vogels die van Siberië naar West Afrika trekken. Dit is zo’n mooi gebied. Het is niet voor niets een Unesco Werelderfgoed.”
Minister blijft voorstander
Uit antwoorden op Kamervragen, die minister Blok (Economische Zaken) vandaag naar de Tweede Kamer stuurde, blijkt dat hij voorstander van vergunningsverlening blijft. De minister erkent weliswaar dat gaswinning onder de Waddenzee kan leiden tot bodemdaling, maar is van mening dat de bodem van de Waddenzee zich op natuurlijke wijze aan de bodemdaling door gaswinning aanpast door extra zand en slib aan te voeren.
“Om de natuurwaarden van de Waddenzee te beschermen, is een veilige gebruiksruimte voor bodemdaling vastgesteld waarbinnen de gaswinning kan plaatsvinden, zonder dat dit negatieve effecten op de natuurwaarden tot gevolg heeft”, schrijft de minister. En hij vervolgt: “Als blijkt dat de bodemdaling of zeespiegelstijging sneller verlopen dan verwacht en onvoldoende worden gecompenseerd door de sedimentatie van zand en slib dan zal de winning worden beperkt of gestopt.”
Voorzorgsprincipe
Volgens Frank Petersen is het dan al te laat. “Het gaat al niet goed met de natuurwaarden van de Waddenzee. Er wordt al gevist, zout gewonnen en naar gas geboord. Ook willen ze een stroomkabel door de zee trekken. Weer nieuwe gasboringen zorgen voor per definitie voor meer schade aan de natuur. Het gaat niet om een beetje schade meer of minder. De Waddenzee is zo speciaal dat we het gewoon niet moeten doen. Hier geldt wat ons betreft het voorzorgsprincipe.”
Petersen is blij met de ondersteuning op het congres, waar ook regeringsafgevaardigden van Europese landen als België, Finland en Tsjechië voor de motie stemden en heeft goede hoop dat een Kamermeerderheid zich tegen de plannen keert. “Maar als dat niet het geval is, zullen we het via de rechter aanvechten. Desnoods tot aan de Raad van State. We zijn de budgetten al aan het regelen.”
MEER INFORMATIE
Antwoorden op Kamervragen over gaswinning onder de Waddenzee
Tekst van de door de Waddenvereniging ingediende motie
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.