Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en drinkwaterbedrijf PWN hebben hun samenwerking bij de verwijdering van microverontreinigingen zoals medicijnresten vernieuwd. Zij gaan een demonstratie-installatie en een pilotinstallatie plaatsen op rioolwaterzuiveringsinstallatie Wervershoof. Hierbij wordt de ozontechniek toegepast.
Jojanneke van MourikHet gaat om een nieuwe fase in het project Ge(O)zond Water, winnaar van de Waterinnovatieprijs 2017. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) en PWN zetten in op het verwijderen van microverontreinigingen uit gezuiverd afvalwater met behulp van drinkwatertechnologieën. “Samen werken we actief aan een schonere bron”, licht communicatieadviseur Jojanneke van Mourik van PWN toe. “Als het gezuiverde afvalwater nog schoner wordt, wordt het IJsselmeer - onze belangrijkste drinkwaterbron - ook schoner. In een ideale wereld van een schoon IJsselmeer zijn de zuiveringsinspanningen laag.”
Testfase vier tot zes jaar
De twee partijen hebben een vernieuwde samenwerkingsovereenkomst getekend. Zij plaatsen een demonstratie-installatie en een pilotinstallatie op rioolwaterzuiveringsinstallatie Wervershoof (in de gemeente Medemblik). Hiervoor wordt een proevenloods gebouwd. PWN en HHNK denken dat voor de testfase vier tot zes jaar nodig zal zijn, vertelt Van Mourik. “Als het project succesvol blijkt, streven we naar grootschalige productie van gezuiverd afvalwater voor hoogwaardig hergebruik. Tegen die tijd zal duidelijk worden wat hiervoor de mogelijkheden zijn.”
'In een ideale wereld van een schoon IJsselmeer zijn de zuiveringsinspanningen laag'
De afgelopen jaren zijn op rwzi Wervershoof al in een kleinschalige installatie praktijkproeven uitgevoerd. Daarbij zijn met succes ozon en keramische membranen ingezet om medicijnresten, bestrijdingsmiddelen, virussen en antibioticaresistente bacteriën te verwijderen. De resultaten zijn beschreven door wateronderzoeksinstituut KWR in het kader van het TKI-onderzoek Sluiten van de waterketen in Noord-Holland en door Bram Delfos (Wetsus / Wageningen University & Research) in zijn afstudeeronderzoek.
Water met ozon behandeld
Het bedrijf ELIQUO Water & Energy gaat in opdracht van HHNK de demonstratie-installatie en de proevenloods bouwen. De installatie kan zevenhonderd kubieke meter water per uur aan. Microverontreinigingen worden in eerste instantie alleen met ozon verwijderd. De bedoeling is om diverse inbrengsystemen uit te proberen. Van Mourik daarover: “Met de demo-installatie voor de verwijdering van microverontreinigingen lopen we in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vooruit op nieuwe regelgeving.”
Een aandachtspunt bij de ozonbehandeling is de vorming van bromaat. Deze verdacht carcinogene stof wordt geproduceerd door de reactie van ozon met bromide. Dat is een risico als er relatief veel bromide in afvalwater zit. Uit het eerdere onderzoek op rwzi Wervershoof blijkt dat dan geavanceerde oxidatie, een combinatie van ozon en waterstofperoxide, soelaas kan bieden. Dit is volgens Van Mourik een optie als bromaatvorming een niet goed te controleren probleem vormt. “Dan houden wij geavanceerde oxidatie achter de hand. Als we de ecotoxiciteit door metabolieten niet onder controle kunnen krijgen, kijken we naar nageschakelde biologische filters.”
Nog verdere zuivering
De pilotinstallatie na de demonstratie-installatie zuivert het water nog verder. Er kan vijf kubieke meter water per uur worden behandeld. PWN richt deze installatie in.Van Mourik: “We maken gebruik van een multibarrière. Die bestaat uit geavanceerde oxidatie met ozon voor de vergaande afbraak van microverontreinigingen, inline coagulatie voor de bescherming van membranen en keramische membranen voor de verwijdering van onder andere bacteriën en virussen. Als dit niet voldoende is, kan er een extra stap worden toegevoegd. Dan denken we aan biologische actieve koolfiltratie of ultraviolet desinfectie of een combinatie van beide.”
HHNK en PWN voeren op rwzi Wervershoof ook een TKI-project uit om de uitstroom van microplastics via effluent naar oppervlaktewater te voorkomen. Zij werken daarbij samen met The Great Bubble Barrier, PWNT en KWR. “Ook hier zoeken we actief naar oplossingen voor de verwijdering van stoffen die niet in het oppervlaktewater horen.”
MEER INFORMATIE
HHNK over de vernieuwde samenwerking
H2O-vakartikel over de eerdere testresultaten
Waterinnovatieprijs 2017 voor project Ge(O)zond
Bellenscherm tegen microplastics bij rwzi Wervershoof
Toepassing ozontechniek op rwzi Aarle-Rixtel
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.