Om een geulwand bij Ossenisse te versterken, wil Rijkswaterstaat staalslakken in de Westerschelde storten. Zeeuwse natuurorganisaties zijn kritisch en wijzen op een vorig jaar verschenen rapport van het RIVM, waaruit blijkt dat dit materiaal mogelijk schadelijker is dan gedacht.
Staalslakken zijn een restproduct uit de staalindustrie. Ze lijken op steen en worden in Nederland in grote hoeveelheden als bouwstof gebruikt, onder andere om de Zeeuwse kust te versterken.
"Het is een afvalproduct en uit alle onderzoeken blijkt de laatste tijd dat het toepassen van staalslakken onder water misschien niet zo'n goed idee is", zegt Eric Mahieu van de Zeeuwse Milieufederatie tegen Omroep Zeeland. "Wat het voor kwaad kan, moet nog blijken. Maar we weten dat de zuurgraad van het water wordt veranderd en er spoelen allerlei stoffen uit, zoals zware metalen."
Vorig jaar april trokken meerdere Zeeuwse milieuorganisaties al aan de bel. Een onderzoek van het RIVM concludeerde toen dat staalslakken mogelijk schadelijker zijn dan altijd is gedacht. De organisaties vroegen om voorlopig te stoppen met het storten van staalslakken in de Deltawateren. Het Zeeuwse provinciebestuur sloot zich daarbij aan voor wat betreft de Oosterschelde.
Vergunning
Eind vorig jaar heeft Rijkswaterstaat toch een vergunning aangevraagd om de geulwand 'Ossenisse 2' te versterken met staalslakken. Die is volgens onderzoek van Deltares gevaarlijk instabiel. Als de wand gedeeltelijk instort, kan de vaargeul geblokkeerd raken. Ook kunnen er schorren en slikken wegspoelen.
Staalslakken zijn een relatief goedkoop bouwmateriaal. Ze bevatten echter wel schadelijke stoffen, die elders tot een extreem lage zuurgraad van het water in de omgeving hebben geleid. Maar Rijkswaterstaat stelt volgens de regionale omroep dat het water in Zeeland altijd in beweging en dat schadelijke stoffen hier voldoende worden verdund.
Dat overtuigt de natuurorganisaties niet. Zij wijzen op het RIVM-onderzoek, waaruit blijkt dat staalslakken de flora en fauna ernstig aantasten in water dat langere tijd stilstaat. Dat zou een risico kunnen zijn voor de slikken en schorren.
Ecosysteem
Ook betogen ze dat er al te veel PFAS in het water zit en dat de Westerschelde niet aan de normen van de Kaderrichtlijn Water voldoet. "De Westerschelde is ook een leefgebied van alles in ons ecosysteem, niet alleen water om naar te kijken of om schepen over te laten varen", aldus Mahieu.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.