Afval uit landbouw, industrie en huishoudens belandt in het oppervlaktewater en bedreigt de waterkwaliteit van rivieren, zeeën en oceanen. In haar proefschrift laat Jikke van Wijnen zien hoe met een model de wereldwijde verspreiding van een aantal vervuilende stoffen in kaart gebracht kan worden.
Voor het proefschrift 'River export of pollutants: A global modelling approach', waarop Jikke van Wijnen deze maand promoveerde aan de Open Universiteit, paste Van Wijnen een bestaand model om nutriënten transport naar kustwateren te berekenen aan. Ze onderzocht riviertransporten van vervuilende stoffen als microplastics en triclosan. Van Wijnen gebruikte het model om toekomstige problemen met de waterkwaliteit te voorspellen en om de effecten van maatregelen te berekenen.
Modellering
“Het is belangrijk om te weten hoe vervuilende stoffen zich gedragen in het water, maar monitoring en bemonstering zijn duur en tijdsintensief”, zegt Van Wijnen. Ze noemt het gebruik van modellen een interessant alternatief. Voor haar onderzoek nam ze het model GlobalNEWS als basis.
Dit model is oorspronkelijk rond 2010 ontwikkeld. Het brengt mondiaal het vervoer van nutriënten, zoals stikstof en fosfor, door rivieren naar kustwateren in kaart. “De verspreiding van sommige vervuilende stoffen verloopt vergelijkbaar met die van nutriënten. Voor dit onderzoek heb ik milieu-relevante stoffen gezocht om met behulp van het model de verspreiding vast te stellen en te voorspellen”.
Triclosan en microplastics
Ze koos de antibacteriële stof triclosan, die voorkomt in verzorgings- en hygiëneproducten, en microplastics. “Deze stoffen vormen een bedreiging voor de waterkwaliteit. De verspreiding van triclosan was relatief eenvoudig te onderzoeken, omdat de stof voornamelijk via het riool in het water komt”.
Microplastics zijn natuurlijk een ander verhaal. Die komen op talloze verschillende manieren in het water terecht. “Opvallend om te ontdekken vond ik dat cosmetica maar een beperkte bron van microplastics in het water is. Een groot deel ontstaat bijvoorbeeld door fragmentatie van grotere stukken plastic of komt in het water terecht als slijtstof van banden of vezels die vrijkomen bij het wassen van kleding”.
Update
Van Wijnen blijft ook na haar promotie nog bezig met het model. Met name wil ze de verspreiding van microplastics verder in kaart brengen. “Er is nog veel onderzoek nodig. Om betere berekeningen voor de toekomst te doen en daarmee de effecten van mogelijke maatregelen te berekenen, is het van belang om meer inzicht te krijgen in de processen waarmee microplastics gevormd en in het milieu verspreid worden. Ook zouden de toekomst scenario’s die in het model gebruikt worden geupdate moeten worden.”
MEER INFORMATIE
River export of pollutants: a global modelling approach
