Minister Cora van Nieuwenhuizen heeft de adviescommissie geborgde zetels bij waterschapsbesturen geïnstalleerd. De commissie gaat zich buigen over de vraag of geborgde zetels in de waterschappen moeten worden afgeschaft. Voor 1 juni moet er een advies liggen, want Van Nieuwenhuizen wil nog dit jaar met de Kamer in debat over de samenstelling van het waterschapsbestuur.
De instelling van de adviescommissie is vorig jaar door Van Nieuwenhuizen toegezegd in het debat met de Tweede Kamer. Daar werd erop aangedrongen om het advies van de Adviescommissie Water (AcW) om de geborgde zetels te handhaven níet over te nemen.
Dat advies stamt uit 2015. De inmiddels opgeheven AcW vond dat de geborgde zetels, vastgelegd in artikel 12 van de Waterschapswet, nog steeds goed passen bij het functionele karakter van de waterschappen. Wel zou het aantal moeten worden teruggebracht naar twee per categorie (natuur, landbouw, bedrijven), één minder dan het wettelijk minimum.
Motie
In de Tweede Kamer wordt anders gedacht over handhaven van de geborgde zetels. “We kunnen de besluitvorming over klimaatadaptatie niet overlaten aan organen waarin geen sprake is van een evenredige democratische vertegenwoordiging”, zei Rutger Schonis (D66) vorig jaar in het debat met de minister. Corrie van Brenk (50plus) vroeg in een motie om het advies van de AcW niet over te nemen en te kijken naar aanpassing van het stelsel met geborgde zetels.
Van Nieuwenhuizen kondigde daarop aan voor 2021 met een evaluatie te komen. Ze zei: “Dat zal een brede evaluatie zijn van het waterschapsbestel die niet alleen is gefocust op de geborgde zetels, zodat we op tijd klaar zijn voor de waterschapsverkiezingen in 2023 en er eventueel veranderingen doorgevoerd kunnen worden in de Waterschapswet.”
De bewindsvrouw zet nu een eerste stap voor die ‘brede evaluatie’ met de instelling van de adviescommissie. Volgens de brief van de minister aan de Kamer heeft de commissie de opdracht om ‘alle argumenten boven tafel te krijgen om tot een afgewogen en breed gedragen uitkomst te komen over de wijze van totstandkoming en samenstelling van het waterschapsbestuur’.
Boelhouwer
Voorzitter van de commissie wordt Jan Boelhouwer. Hij is nu nog burgemeester van Gilze Rijen, maar stopt met die functie op 1 april. Boelhouwer was in de jaren nul lid van de Tweede Kamer voor de PvdA en had onder meer waterbeleid in zijn portefeuille.
Paul van Erkelens (D66) maakt ook deel uit van de adviescommissie. Bij zijn afscheid als dijkgraaf van Wetterskip Fryslân eind vorig jaar, sprak hij zich in een interview met het Friesch Dagblad uit voor het afschaffen van de geborgde zetels.
De andere leden zijn: Ina Adema (burgemeester van Lelystad, VVD), Solke Munneke (hoogleraar Staatsrecht) en Richard van Zwol (Staatsraad, CDA).
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.