Het Rijk gaat financieel bijdragen aan de investeringen van waterschappen in klimaatbestendig waterbeheer. Daarover zijn afspraken gemaakt in het Interbestuurlijk Programma.
Dit programma is vanmiddag getekend door premier Mark Rutte, minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de voorzitters van de koepelorganisaties van de decentrale overheden, onder wie Hans Oosters van de Unie van Waterschappen. “We hebben afspraken gemaakt over grote opgaven”, verklaarde Rutte na afloop. “Waaronder de gevolgen van klimaatverandering.”
Het Rijk, de gemeenten, de provincies en de waterschappen presenteren in het Interbestuurlijk Programma (IBP) een gezamenlijke aanpak voor maatschappelijke vraagstukken die deze bestuurslagen overstijgen. Het gaat onder meer om een vitaal platteland, voorkomen van problematische schulden en toekomstbestendig wonen. Voor de negen opgaven die in het IBP worden genoemd, is 1,4 miljard euro beschikbaar. Ook komen via een nieuwe systematiek meer middelen beschikbaar voor het gemeente- en provinciefonds.
Voor de waterschappen is vooral de opgave ‘samen aan de slag voor het klimaat’ van belang. Het Rijk gaat een financiële bijdrage leveren aan de maatregelen van waterschappen voor klimaatbestendig waterbeheer. De waterschappen investeren hierin zelf 2 miljard euro in deze kabinetsperiode.
De lagere overheden dringen al langer bij het kabinet aan op extra inspanningen voor een energieneutraal en klimaatbestendig Nederland. In maart 2017 kwamen ze daarom met een gezamenlijke investeringsagenda voor duurzaamheid. Oosters is tevreden dat dit geluid is gehoord. “Het is goed dat ook het Rijk nu gaat bijdragen aan het sneller klimaatbestendig maken van Nederland. Dat kan schade en overlast voorkomen.” Volgens hem is er geen tijd te verliezen. “Wat ons betreft gaat dit jaar nog de schop in de grond.”
Het Rijk en de decentrale overheden hebben drie doelen geformuleerd bij ‘samen aan de slag voor het klimaat’. Wat betreft klimaatmitigatie wordt een CO2-reductie van 49 procent in 2030 nagestreefd. Bij klimaatadaptatie willen de partijen dat Nederland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht. Daarvoor moet in 2020 in alle sectoren klimaatbestendig worden gehandeld. Voor klimaatadaptatie worden vanaf 2018 middelen van het Rijk en de andere overheden ingezet. Het derde doel is dat de vijf transitieagenda’s circulaire economie worden uitgevoerd om te komen tot een circulair Nederland in 2050. Er zijn transitieagenda's voor biomassa & voedsel, bouw, consumptiegoederen, kunststoffen en maakindustrie. Ze zijn in januari gepresenteerd.
Het startdocument van het IBP geeft alleen op hoofdlijnen weer welke richting het Rijk en de decentrale overheden inslaan. De komende maanden worden knelpunten en oplossingen in beeld gebracht. Dat moet in de tweede helft van 2018 leiden tot concrete afspraken. Vorm, aanpak en snelheid kunnen per opgave verschillen.
Meer informatie
Bericht van Unie van Waterschappen
Duurzame investeringsagenda decentrale overheden
Transitieagenda's circulaire economie
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.