Als eerste waterschap in Nederland wil Hunze en Aa’s fosfaat uit afvalwater gaan verwijderen met doekfiltratie. De installatie komt op de rioolwaterzuivering in Gieten en moet ervoor zorgen dat de waterkwaliteit van de Hunze en het Zuidlaardermeer verbetert.
Voor de bouw, die begin volgend jaar van start gaat, heeft het algemeen bestuur van Hunze en Aa’s deze week 2,7 miljoen euro beschikbaar gesteld. In oktober 2022 wordt de fosfaatverwijderingsinstallatie naar verwachting in gebruik genomen.
Het effluent van de zuivering in Gieten stroomt af naar de Hunze en het Zuidlaardermeer. Deze wateren voldoen nu niet aan de normen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).
Martin TimmerIn 2016 bleek zelfs dat er na een jarenlange daling van nutriëntengehalten in het oppervlaktewater weer sprake was van een sterke toename. De rwzi’s spelen hierin een belangrijke rol, vertelt Martin Timmer, afdelingshoofd Schoon Water van Hunze en Aa’s. Zo is de rwzi Gieten in de zomerperiode verantwoordelijk voor bijna de helft van de fosforconcentratie in de Hunze en voor circa een vijfde op het Zuidlaardermeer.
Doekfilters
Een teveel aan fosfor, of fosfaat, beïnvloedt de waterkwaliteit negatief. Het stimuleert de groei van algen, blauwalgen en kroos, waardoor minder licht de bodem bereikt en onderwaterplanten afsterven. Het rottingsproces onttrekt zuurstof uit het water, waardoor vissen sterven.
Een extra maatregel, in de vorm van een nabehandelingsstap op de rwzi Gieten, acht het waterschap dan ook noodzakelijk om te voldoen aan de fosfornorm. Uit een Europese aanbestedingsronde rolden de doekfilters, gebaseerd op microvezeltechnologie, als beste van drie opties uit de bus.
Doekfiltratie zorgt er volgens Hunze en Aa’s voor dat het effluent fors minder fosfaat bevat: van 0,43 mg/liter nu naar 0,25 mg/liter straks. De methode wordt in Nederland nog niet toegepast, maar in Engeland en Duitsland al wel, en met succes. "In Duitsland zijn de normen strenger. Dus als het daar kan, kan het hier ook", meent Timmer.
Medicijnresten
Het gaat om een compacte installatie die geplaatst wordt in een ‘oude’ chloorcontacttank. Later kan hieraan eventueel nog een extra module voor de verwijdering van medicijnresten toegevoegd worden.
Na de ingebruikname in oktober volgend jaar vindt een inregelperiode van twee jaar plaats waarin de effecten worden gemeten. Als de resultaten goed zijn, krijgt mogelijk ook de rioolwaterzuivering in Assen een fosfaatverwijderingsinstallatie. Het effluent daarvan stroomt af op het Noord-Willemskanaal, waar de norm ook nog niet gehaald wordt. "Maar eerst kijken we daar nog welke mogelijkheden er zijn binnen de huidige installatie", aldus Timmer.
MEER INFORMATIE
Bestuursvoorstel Hunze en Aa’s
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.