De komende vier jaar wil het Hoogheemraadschap van Rijnland bij tachtig poldergemalen, een kwart van het totaal, groot onderhoud uitvoeren. Het gaat om renovatie, nieuwbouw of verplaatsing naar een betere plek.
Als eerste zijn volgend jaar de gemalen Groene Maredijk in de Kikkerpolder en het gemaal Horn- en Stommeer in Aalsmeer aan de beurt. Het streven is om jaarlijks twintig gemalen aan te pakken. Die moeten daarna weer vijftien tot twintig jaar mee kunnen.
Voor deze eerste tachtig zijn vijf aannemers in de arm genomen: Schouls, Vobi, De Kuiper Infrabouw, De Kuiper Groep en Van Boekel Bouw & Infra. Zij kwamen in de aanbestedingsprocedure als beste uit de bus. Naast vakmanschap liet Rijnland ook samenwerking, duurzaamheid, circulariteit en innovatie zwaar wegen, zo meldt het waterschap in een persbericht.
De samenwerkingsovereenkomst is vlak voor Kerstmis ondertekend bij gemaal Leeghwater aan de Buitenkaag. Dit is een van de gemalen die de Haarlemmermeer ooit hebben drooggelegd. Buiten is goed te zien dat deze polder bijna 6 meter onder NAP ligt, aldus het waterschap. "Dat maakt in één oogopslag het belang van het werk van Rijnland zichtbaar."
Voldoende tempo
Henno van DokkumDe hoofdtaak van Rijnland is het voorkomen en beperken van overstromingen, wateroverlast en watertekort. Zo’n 360 gemalen zorgen ervoor dat de inwoners droge voeten houden. "Die gemalen moeten we goed onderhouden, zodat ze hun werk kunnen blijven doen", zegt resultaatmanager Henno van Dokkum van het waterschap.
Daar is Rijnland volgens hem "tot in de eeuwigheid" mee bezig, want na deze tachtig gemalen zijn de andere aan de beurt. "De uitdaging is nu om voldoende tempo te maken, zodat we elk jaar inderdaad twintig nieuwe gemalen in de uitvoering krijgen", verklaart hij. "Dat is een belangrijke reden om nu voor een raamcontract te kiezen. Het bespaart tijd en geld, zowel bij het waterschap als bij de aannemers."
De afgelopen jaren heeft Rijnland volgens Van Dokkkum veel energie gestopt in het ‘asset management’ van de poldergemalen. "We weten nu goed wat de leeftijd en de conditie is van de verschillende gemalen. Op basis daarvan hebben we een langetermijnplanning gemaakt. Als we elk jaar zo’n twintig gemalen kunnen renoveren, dan blijven we bij."
Emissieloos werken
Ook heeft Rijnland zich bezonnen op zijn verhouding tot de markt. Dat leidde tot de visie ‘Rijnland in de markt’, waar het contract met de vijf aannemers volgens Van Dokkum goed in past.
"Met zo’n raamcontract bouw je een relatie op en houd je rekening met elkaars belangen", stelt hij. "In een langdurige relatie kan een aannemer ook investeren in materieel, bijvoorbeeld voor emissieloos werken. Je kunt samen betekenis geven aan begrippen als circulariteit. En last but not least: het bespaart tijd en kosten in de aanbesteding, zowel bij Rijnland als bij de marktpartijen."
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.