De komende drieënhalf jaar werken acht Europese landen samen in een groot onderzoek naar vervuilende stoffen. Het uiteindelijke doel is voorkomen dat die een probleem gaan vormen voor het gebruik van water, sediment en bodem. Vanuit Nederland doen onder andere Deltares, het RIVM en het Hoogheemraadschap van Delfland mee.
Hans GrootDe Europese Commissie investeert 12 miljoen euro in het project, omdat dit bijdraagt aan de ambities van de Europese Green Deal (‘zero pollution’) en het streven naar een circulaire economie. Afgelopen weekend werd de aftrap in Parijs gegeven, vertelt Hans Groot, projectleider namens Deltares.
De naam van het onderzoek is PROMISCES (Preventing Recalcitrant Organic Mobile Industrial chemicalS for Circular Economy in the Soil-sediment-water system), het doel is inzicht te krijgen waar deze industriële vervuilende stoffen vandaan komen, welke routes ze nemen en waar ze uiteindelijk terechtkomen. Groot: "Dan kunnen we innovatieve oplossingen ontwikkelen om ze te verwijderen."
Het gaat onder andere om persistente, mobiele en mogelijk toxische (PMT) stoffen zoals PFAS en andere industriële chemicaliën. Die kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier. "Maar er is nog weinig over bekend", zegt Groot. "En steeds worden we weer overvallen door nieuwe zorgwekkende stoffen. We willen leren hoe we hier beter mee kunnen omgaan."
Innovaties
Het project is geconcentreerd rond zeven representatieve casestudies in Europese regio’s waar problemen zijn met chemische verontreiniging. Het gaat om locaties in Spanje, Frankrijk, Italië, Bulgarije, Duitsland (Berlijn) en in het stroomgebied van de Donau tussen Wenen en Boedapest. Hier worden technologieën en innovaties getest om de verontreinigingen te monitoren, te voorkomen en te saneren.
"We gaan concepten opleveren voor de private en publieke sector waarmee ‘zero pollution’ voor water, sediment en ondergrond dichterbij komt", zo beloofde Phillipe Negrel, adjunct-directeur van de afdeling Water, Milieu, Procesontwikkeling en Analyse van de Franse Geologische Dienst (BRGM) en coördinator van PROMISCES dit weekend in Parijs.
Slablaadjes
Als voorbeeld van een casestudie noemt Groot Spanje, waar onderzocht wordt hoe slablaadjes die met rivierwater worden geïrrigeerd eventuele vervuilende stoffen opnemen. "Maar we kijken bijvoorbeeld ook naar zuiveringsslib en bluswater dat schuim achterlaat waar PFAS in zit. Mogelijk kunnen we vervangers vinden voor dat soort stoffen."
In totaal doen 27 onderzoekspartijen uit acht verschillende landen mee aan PROMISCES, dat loopt tot april 2025.
MEER INFORMATIE
Projectpagina PROMISCES
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.