De grondwaterstanden hebben zich op de meeste plaatsen in Vlaanderen hersteld van de voorbije droge jaren, na een inhaalslag door de vele regen van de laatste tijd. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Vlaamse Milieumaatschappij.
Net als bij ons heeft het bij de zuiderburen ruim anderhalf jaar geduurd, voordat de grondwaterstanden weer grotendeels op peil zijn. Vooral de erg natte maand februari - gemiddelde neerslag van 116,1 millimeter tegen normaal 63,1 millimeter in Ukkel - heeft daaraan in deze winter bijgedragen. Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) zijn de grondwaterstanden begin maart 2020 beduidend beter dan begin maart 2019. Ook vertaalde de overvloedige regen zich in een sterk verzadigde bodem.
Goed nieuws, zegt Zuhal Demir, Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme. Het herstel was volgens haar broodnodig, onder meer vanwege de drinkwaterproductie. “Het is belangrijk dat we nu voldoende reserve opbouwen om gewapend te zijn bij een eventuele droge periode later dit jaar.”
De VMM heeft de situatie op 8 maart vergelijken met die op 1 februari. De grondwaterstanden zijn in Vlaanderen in ruim een maand op 96,8 procent van de locaties gestegen. Terwijl op 1 februari nog 75 procent van de grondwaterstanden zeer laag of laag was voor de tijd van het jaar, is dit nu gedaald naar 24 procent. Daarentegen stegen de hoge en zeer hoge grondwaterstanden van 1,3 naar 52 procent.
De veranderingen tussen 1 februari en 8 maart 2020 (bron: Vlaamse Milieumaatschappij)
Nog niet overal is de sinds de zomer van 2018 opgelopen achterstand weggewerkt, constateert de VMM. In het zuiden en oosten van Vlaanderen doen zich nog zeer lage grondwaterpeilen voor. Dit heeft te maken met lemige bodems in het zuiden en dieper grondwater in het oosten. Hierdoor duurt het langer voordat de grondwaterpeilen weer zijn aangevuld.
De VMM gaat ervan uit dat de komende maand de grondwaterpeilen verder stijgen. Dat komt door zowel het insijpelen van de recente regen als de verwachte nieuwe neerslag. In Vlaams-Brabant en het zuiden van Limburg blijven nog enkele lage grondwaterstanden voorkomen. In de noordelijke helft van Vlaanderen (gebied rondom Antwerpen) worden juist zeer hoge grondwaterstanden verwacht.
MEER INFORMATIE
VMM over herstel grondwater
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.