De zusters van Priorij Regina Pacis in Valkenburg helpen mee in de strijd tegen hoogwater in het Limburgse heuvelland. Gesteund door een subsidie van het Fonds Natuurkracht maken ze van een kale akker een hoogstamboomgaard met extensieve begrazing. Daardoor stroomt het water minder snel af naar de Geul.
Het project ‘Ora et Labora’ (Bid en werk) van de kloosterzusters is al het negende initiatief dat een financiële bijdrage ontvangt uit het Fonds Natuurkracht. Dat is vorig jaar opgericht om natuurlijke maatregelen te steunen die de wateroverlast in Zuid-Limburg kunnen verminderen.
Het fonds heeft 1 miljoen euro, beschikbaar gesteld door de Nationale Postcode Loterij, te verdelen. Daarvan is inmiddels ruim 700.000 euro toegekend. De zusters ontvangen 20.000 euro, genoeg om hun project uit te voeren, zo maakte Natuurkracht deze week bekend.
Hun plan is om een akker van de priorij van 2 hectare uit de pacht te nemen en om te vormen tot een hoogstamboomgaard met extensieve begrazing. Op dit moment is de grond in gebruik voor reguliere landbouw, wat maakt dat water en slib bij hevige regen afstromen richting de Geul.
Infiltratie
De aanplant van bomen zorgt volgens de zusters, die bij de aanvraag geholpen zijn door Natuurmonumenten, voor een natuurlijke oplossing tegen overstromingen doordat water eerder in de bodem infiltreert. De druk op de Geul wordt hierdoor verlicht.
Op verschillende plekken op het terrein worden kleine bosschages aangelegd, die de infiltratiecapaciteit verhogen en tegelijk de privacy van de zusters waarborgen. Ook wordt er meer ruimte gecreëerd voor de dassen in het gebied.
Voor de zusters is een natuurlijke oplossing in de strijd tegen hoog water vanzelfsprekend. "Zij leven en werken vanuit een filosofie van eeuwigdurend rentmeesterschap en dat past zeer goed bij natuurlijke oplossingen", aldus het persbericht.
Ze verwezenlijken daarmee tegelijk “een lang gekoesterde droom die heel goed past bij ons contemplatieve leven: een weide waar fruitbomen groeien en waar de natuur in al haar schoonheid zich kan ontplooien”.
Tien maatregelen
Het Fonds Natuurkracht is onderdeel van het samenwerkingsverband Natuurkracht, dat de natuur als bondgenoot wil inzetten om overstromingen en wateroverlast in het Geul- en Gulpdal te voorkomen. Uit studie ‘Water vasthouden en vertragen in het Geuldal’, die de organisatie vorig jaar liet uitvoeren, kwamen tien kansrijke maatregelen naar voren.
Het fonds wil samen met de lokale gemeenschap in Zuid-Limburg ‘het verschil maken’. Ze roepen (groepen van) burgers, agrarische natuurverenigingen, maatschappelijke organisaties, terreinbeheerders en andere betrokkenen daarom op met plannen te komen.
De binnengekomen aanvragen worden beoordeeld door een onafhankelijke commissie, die bestaat uit experts van de Natuur- en Milieufederatie Limburg, het Wereldnatuurfonds (WWF), Bureau Stroming en Maastricht Sustainability Institute.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.