Zandsuppleties voor de Zeeuwse kustverdediging moeten worden benut om de natuurwaarden van de duinen te verbeteren. Dat adviseert de Ecologische Autoriteit aan provincie Zeeland in een rapport over de Zeeuwse Natura 2000-duingebieden De Manteling (Walcheren) en de Kop van Schouwen (Schouwen-Duiveland).
“Vergroot het duinoppervlak door middel van zandsuppleties. Sluit aan bij bestaande suppleties voor de kustverdediging”, stelt de Ecologische Autoriteit in de toetsing van de natuurdoelanalyses van beide gebieden.
De periodieke zandopspuitingen in de vooroever van de Zeeuwse kust zijn nu bedoeld voor kustverdediging en behoud van stranden voor recreatie. De suppleties kunnen ook gerichter worden ingezet om de vorming van jonge duinen te stimuleren en voor het vergroten van de verstuivingen in de duinen, denkt de autoriteit. Stuivende duinen brengen allerlei natuurlijke processen op gang die de soortenrijkdom vergroten.
De Natura-2000 duinreservaten van Walcheren en Schouwen-Duiveland gaan gebukt onder hoge stikstofneerslag, waardoor de zandige natuur dichtgroeit met struweel. Om de natuurdoelstellingen te halen zijn meer stuivende duinen nodig. Dat kan volgens de Ecologische Autoriteit door zandverstuivingen te stimuleren van de zeereep naar de binnenduinen. “Het verbeteren van de doorverstuiving vergroot de kans op systeemherstel van het gebied.”
Afplaggen
Enkele jaren geleden is geprobeerd om de verstuivingen in een deel van de Kop van Schouwen op gang te brengen door een groot oppervlakte ondiep af te plaggen. Dat was geen succes omdat het gebied snel weer dichtgroeide door achtergebleven wortelresten van struiken.
Ook wijst de Ecologische Autoriteit erop dat bij grootschalige verstuivingsdynamiek op Schouwen-Duiveland de vlak achter de zeereep gelegen drinkwaterwinning op termijn bedreigd kan worden. De waterinlaat en -terugwinning is gesitueerd op een locatie dicht bij de kust en de belangen conflicteren soms met maatregelen die nodig zijn voor systeemherstel voor de natuur.
Zo botst het creëren van meer dynamiek in de zeereep om de achterliggende duinen te laten overstuiven met kalkrijk zand, met de wens om de infiltratievijvers voor de drinkwaterwinning te vrijwaren van zandinwaai en de infrastructuur van het infiltratiesysteem bereikbaar te houden.
Gerichte aanpak
De Ecologische Autoriteit maak zich ernstig zorgen over het dichtgroeien van de duinen op Walcheren en Schouwen-Duiveland als gevolg van de hoge stikstofneerslag. “Er moet snel worden gestart met een gerichte aanpak om de stikstofbelasting te verminderen en de waterhuishouding en verstuivingsdynamiek te verbeteren. Wettelijk is het niet toegestaan om te wachten met het treffen van maatregelen totdat verslechtering optreedt.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.