De komende vier jaar kunnen de waterschappen met een subsidie van het rijk aan de slag om de uitstoot van lachgas op rioolwaterzuiveringsinstallaties te reduceren, zo werd eind vorig jaar bekend. Het Hoogheemraadschap van Delfland begint als een van de eerste met onderzoek op de awzi Nieuwe Waterweg in Hoek van Holland.
Met behulp van sensoren worden op deze afvalwaterzuivering vier jaar lang metingen in de water- en gasfase verricht. Daarmee wil Delfland meer inzicht krijgen in de processen en de condities waaronder lachgas zich ontwikkelt, om zo uiteindelijk maatregelen te kunnen nemen die de uitstoot reduceren.
Lachgas (distikstofmonoxide of N2O) wordt beschouwd als een zeer schadelijk broeikasgas, 298 keer schadelijker dan CO2. Op afvalwaterzuiveringsinstallaties (awzi’s of rwzi’s) komt het als ongewenst bijproduct vrij bij de stikstofverwijdering. Dat gebeurt onder bepaalde omstandigheden, maar welke dat precies zijn is nu niet duidelijk.
"Het principe hierachter is complex en per rwzi verschillend", aldus een woordvoerder van Delfland. Wel staat vast dat de bijdrage van lachgas aan de ‘CO2-footprint’ van rwzi’s groot is. Volgens de Klimaatmonitor 2022 gaat het voor alle waterschappen samen om 719.274 ton CO2-equivalent en voor Delfland om 34.689 CO2-equivalent.
Versnellingsprogramma
Met een ‘innovatieve aanpak’ wil het hoogheemraadschap de uitstoot van lachgas daarom verminderen. Die aanpak bestaat allereerst uit deelname aan het Nationaal Versnellingsprogramma Lachgas, waarvoor de waterschappen afgelopen november 8,6 miljoen euro subsidie ontvingen van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
In dit programma worden metingen uitgevoerd op verschillende zuiveringen, waarvan de resultaten worden gedeeld op een dataplatform. De analyse van deze gegevens moet helderheid verschaffen over de processen en de condities waaronder lachgas zich ontwikkelt.
Daarnaast participeert Delfland in het TKI-project ‘Onderzoek naar mitigerende strategieën voor reductie van N2O-emissies afkomstig van awzi’s door intensief monitoren en modelleren’. Hierbij worden computermodellen gebruikt om inzicht te krijgen in de biologisch-chemische processen die leiden tot lachgasemissies.
Nieuwbouw
Met een ander type sensor, in de schoorsteen van de zuivering Harnaschpolder in Den Hoorn, wil Delfland de hoeveelheid N2O en andere stikstofverbindingen die de zuivering verlaten meten.
Al met al hoopt het hoogheemraadschap over vier jaar over voldoende ‘handelingsperspectief’ te beschikken om de productie van lachgas en daarmee de uitstoot te kunnen reduceren.
De opgedane kennis wordt tevens toegepast bij de nieuwe zuivering Vergulde Hand in Vlaardingen, die uiterlijk in 2030 de huidige awzi De Groote Lucht zal vervangen. De nieuwbouw wordt zo ingericht dat de lachgasproductie tot een minimum beperkt blijft, belooft Delfland.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.